Osijek Üniversitesi'nde Orta Çağ Suçlularının Gizli Dili Rotwelsch Konferansı

Hırvatistan'ın Osijek şehrindeki Josip Juraj Strossmayer Üniversitesi'ne bağlı Felsefe Fakültesi, 3 Aralık 2025 tarihinde önemli bir bilimsel popülerleştirme etkinliğine ev sahipliği yapacak.

Etkinlik kapsamında, FUZ&JA projesi çerçevesinde, Dr. sc. Kristian Novak tarafından "Rotwelsch - Orta Çağ Hırsızlarının ve Dilencilerinin Gizli Dili" başlıklı bir sunum gerçekleştirilecek. Rotwelsch, Orta Çağ Avrupa'sında dilenciler, serseriler ve suçlular gibi marjinalize edilmiş gruplar arasında gelişen şifreli bir lisan olup, devlet gözetiminden kaçınmak ve sosyal çalkantılar ile zulüm dönemlerinde toplulukları korumak için hayati bir iletişim aracı olarak işlev görmüştür.

Sunumu yapacak olan Dr. sc. Kristian Novak, Zagreb Üniversitesi Felsefe Fakültesi'nden 2005 yılında Almanca ve Hırvatça eğitimlerini tamamlamış, 2011 yılında ise genel dilbilim alanında doktorasını almıştır. Novak, aynı zamanda Hırvatistan Yazarlar Derneği üyesidir ve araştırmaları tarihsel sosyolinguistik, çok dillilik ve ulusal kimlik konularına odaklanmaktadır. Akademik kariyeri, Zagreb'deki çalışmalarının yanı sıra, 2007 ve 2010 yıllarında Berlin'deki Freie Universität'te araştırmacı olarak geçirdiği dönemlerle uluslararası bir boyut kazanmıştır.

Rotwelsch'in yapısal bileşenleri, Almanca lehçelerinden türetilmiş unsurları Yidiş, Roman dilleri, Slav dilleri ve Latince gibi çeşitli dillerden alınan etkilerle harmanlamaktadır; bu melez yapı onu yabancılar için anlaşılmaz kılmaktadır. Bu gizli dil, sadece bir sır saklama mekanizması değil, aynı zamanda yüzyıllar boyunca marjinalize edilmiş, tehlike altındaki gruplar için bir hayatta kalma aracı olmuştur. Tarihsel olarak, gezgin zanaatkarlar ve serseriler arasında yaygın olan dilin, Yidiş ve Roman dillerinden kelimeler içermesi, o dönemde toprak mülkiyeti ve bazı mesleklerden men edilen Yahudilerin göçebe mesleklere zorlanmasının bir yansıması olarak da değerlendirilebilir.

Gizli dillerin 12. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar süren kullanımı, dış dünya ile sosyal ve dilsel bir ayrım yaratırken, kendi içlerinde bir dayanışma ve grup kimliği oluşturma işlevini üstlenmiştir. Özellikle Nazi Almanyası döneminde, Rotwelsch konuşan yerleşik olmayanlar genel şüphe altına alınmış ve bu dilin kullanımı, antisemitik eğilimlerle birlikte baskı altına alınmıştır; bu baskı sonucunda Rotwelsch konuşan toplulukların pek çok üyesi, Yahudiler, Sinti ve Roma ile birlikte toplama kamplarına gönderilmiştir. Dr. Novak'ın sunumu, bu kodlu iletişimin baskıcı rejimler altında acı gerçekleri aktarmadaki rolünü detaylandıracaktır.

Felsefe Fakültesi'nin bu tür bilimsel popülerleştirme etkinliklerine ev sahipliği yapması, bölgedeki bilimsel farkındalığı artırma çabalarının bir parçasıdır. Rotwelsch gibi bir dilin incelenmesi, göç ve hayatta kalma mücadelesi veren toplulukların zekasını ve direncini ortaya koymaktadır.