Regeneracja Populacji Humbaków Wskazuje na Sukces Ochrony Przyrody

Populacje humbaków, naukowo znanych jako długopłetwce oceaniczne (Megaptera novaeangliae), wykazują znaczącą zdolność do odbudowy, co jest uznawane za jeden z pozytywnych przykładów działań na rzecz ochrony przyrody. Badaczka Olga Filatova z Uniwersytetu Południowej Danii odnotowała, że obserwacje tych ssaków morskich stały się w jej rejonach badawczych niemal codziennym zjawiskiem, co stanowi kontrast wobec sytuacji sprzed lat, gdy gatunek był bliski wyginięcia z powodu intensywnych połowów.

Historyczne dane wskazują na drastyczny spadek liczebności: szacuje się, że populacja w południowym Atlantyku mogła liczyć 27 tysięcy osobników przed erą komercyjnego wielorybnictwa, by w połowie lat 50. XX wieku spaść do zaledwie 450 sztuk. Obecnie globalne szacunki populacji humbaków zbliżają się do 80 000 osobników, co odzwierciedla znaczący wzrost od historycznego minimum. Kluczowym momentem dla tego odrodzenia był międzynarodowy zakaz komercyjnych połowów wielorybów wprowadzony w 1986 roku, choć w niektórych obszarach, jak Atlantyk Północny, ochrona ta zaczęła obowiązywać już w 1966 roku.

Naukowcy, w tym Grant Adams i John Besta z University of Washington, wyrazili zaskoczenie tempem regeneracji, wskazując, że w niektórych rejonach produktywność populacji przewyższała wcześniejsze modele. Wzrost liczebności do blisko 25 000 osobników w południowym Atlantyku sugeruje, że właściwie zarządzane działania ochronne przynoszą mierzalne, pozytywne rezultaty. Fundamentalnym czynnikiem sprzyjającym tej odporności jest behawioralna plastyczność humbaków, szczególnie w zakresie strategii żywieniowych, co zostało opisane w czasopiśmie Marine Mammal Science.

Obserwacje w Cieśninie Sienjawińskiej w Rosji potwierdziły tę adaptacyjność: humbaki potrafiły przechodzić z polowania na dorsza polarnego na żerowanie na krylu w odpowiedzi na zanik podstawowego źródła pożywienia. Ta zdolność do szybkiego przełączania preferencji pokarmowych jest uznawana za istotną cechę ewolucyjną. Ponadto, humbaki stosują energooszczędne techniki łowieckie, takie jak „trap feeding”, polegające na pasywnym utrzymywaniu otwartego pyska w pobliżu mew, które nieświadomie kierują ławice ryb w stronę wieloryba, minimalizując tym samym wydatek energetyczny.

Olga Filatova, której badania obejmują również bioakustykę i ekologię behawioralną, wyraża optymizm co do przyszłości gatunku, wskazując na topniejący lód otwierający nowe tereny żerowania w Arktyce. Jednocześnie badaczka ta wyraża większe zaniepokojenie losem gatunków ściśle zależnych od arktycznego środowiska, takich jak narwale czy wieloryby grenlandzkie, które mogą nie wykazywać podobnej elastyczności wobec zmian klimatycznych. Turystyka wielorybnicza, która zastąpiła historyczne połowy, generuje obecnie miliony dolarów rocznie, stanowiąc alternatywne źródło dochodu w regionach, gdzie kiedyś dominowała eksploatacja tych ssaków, a regeneracja humbaków stała się symbolem nadziei dla ochrony gatunków morskich.