Ukrayna Güvenlik Garantileri Teklifi ve Berlin'deki Kritik Diplomatik Görüşmeler

Donald Trump yönetiminin, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nün (NATO) 5. Maddesi'nden ilham alan, hukuki bağlayıcılığı olan güvenlik garantileri sunmaya hazırlandığı bildirildi. Bu teklifin, toprak tavizlerini de içeren daha geniş bir barış çerçevesinin parçası olarak ABD Kongresi'nde oylanması şartına bağlandığı, 13 Aralık 2025 tarihi itibarıyla rapor edildi. Bu gelişme, Avrupa'daki müttefikler ve Kiev arasındaki müzakerelerin kritik bir aşamaya geldiğini göstermektedir. Bir ABD'li yetkili, güvenlik garantilerinin içi boş vaatler olmaması ve yeterince güçlü olması gerektiği yönündeki görüşünü belirtmiştir.

Önerilen çözüm, barış, güvenlik garantileri ve savaş sonrası yeniden yapılanma konularını kapsayan üç ayrı anlaşma halinde düzenlenmektedir. Planın merkezindeki en büyük zorluk, toprak bütünlüğü meselesi olarak öne çıkmaktadır; ABD teklifinin, Ukrayna'nın topraklarının yaklaşık yüzde 80'i üzerinde egemenliğini korumasını öngördüğü, ancak bunun Donbas bölgesinde tavizler anlamına gelebileceği ve potansiyel olarak bir silahsızlandırılmış bölge kurulmasını içerebileceği belirtilmektedir. Bu durum, Rusya'nın 2022'de ilhak ettiğini iddia ettiği Donbas toprakları konusundaki Moskova'nın tutumuyla çelişmektedir.

Bu önemli diplomatik temaslar sürerken, ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve danışman Jared Kushner'ın, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve üst düzey Avrupalı liderlerle Berlin'de bir araya gelmesi planlanmıştır. Bu görüşmelerin, ABD'nin barış planındaki mevcut boşlukları kapatmayı amaçladığı ve Pazar ile Pazartesi günleri Fransa, Birleşik Krallık ve Almanya temsilcileriyle ek toplantılar yapılacağı aktarılmıştır. Bu toplantılar, Trump'ın barış anlaşmasının Noel'e kadar yürürlüğe girmesi yönündeki baskısıyla eş zamanlı ilerlemektedir.

Berlin'deki bu kritik görüşmelerin hemen öncesinde, 13 Aralık 2025'te, Kiev'de enerji tesislerine yönelik büyük çaplı saldırılar düzenlenmiş ve binlerce hane halkı elektriksiz kalmıştır. Ukrayna İçişleri Bakanı İhor Klymenko, beş bölgenin etkilendiğini ve en az beş kişinin yaralandığını belirtmiştir. Ayrıca, bu saldırılar sırasında Ukrayna'nın Zaporijya nükleer santralinin de Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) tarafından doğrulandığı üzere geçici olarak tüm harici gücünü kaybettiği ancak daha sonra yeniden bağlandığı bilgisi mevcuttur. Bu saldırılar, diplomatik çabaların aciliyetini artırmaktadır.

Avrupalı müttefiklerin, özellikle Rus kuvvetlerinin henüz ele geçirmediği toprakların devredilmesini gerektiren bir anlaşmaya Zelenskiy'nin acele etmemesi yönündeki tavsiyeleri, Batı koalisyonu içinde potansiyel bir görüş ayrılığını işaret etmektedir. Öte yandan, ABD Kongresi'nin Ukrayna'ya desteği sürdürme eğiliminde olduğu görülmektedir; Temsilciler Meclisi, Trump yönetiminin Avrupa'dan çekilme niyetlerine bir tepki olarak, acil durum fonları duraklasa bile Ukrayna'ya temel bir destek sağlamak üzere 400 milyon dolarlık güvenlik yardımını içeren bir Pentagon tasarısını ilerletmiştir.