Rosyjski Budżet 2026: Transformacja Gospodarki w Kierunku Militarnym i Wzrost Obciążeń Podatkowych

Pod koniec listopada 2025 roku Prezydent Władimir Putin podpisał ustawę regulującą federalny budżet Rosji na rok 2026 i kolejne trzy lata, co formalizuje głęboką reorientację gospodarki narodowej na potrzeby militarne. Ta strategiczna zmiana priorytetów, wymuszona koniecznością finansowania przedłużających się działań zbrojnych, skutkuje historycznymi cięciami w sektorze socjalnym i wsparciu gospodarki, jednocześnie podnosząc wydatki na kompleks obronny do niespotykanego poziomu od czasów Związku Radzieckiego.

Całkowite planowane wydatki budżetowe na 2026 rok ustalono na kwotę 44,06 biliona rubli, przy czym prognozowany deficyt ma wynieść 3,78 biliona rubli, co odpowiada 1,6% Produktu Krajowego Brutto (PKB). Priorytetem budżetowym stały się struktury siłowe, na które przeznaczone zostanie 16,84 biliona rubli, stanowiące 38% całego budżetu państwa. Z tej sumy, wydatki dedykowane bezpośrednio armii oraz zakupom uzbrojenia osiągną 12,93 biliona rubli, co oznacza, że blisko 30% środków trafi na wojsko i sprzęt, co jest najwyższym udziałem od epoki sowieckiej. Udział ten wzrósł 1,6 raza w stosunku do roku 2021, kiedy to na armię i bezpieczeństwo przeznaczano 24% budżetu, a Rosja utrzymuje globalnie poziom wydatków wojskowych przekraczający 6% PKB.

Finansowanie tej militaryzacji odbywa się kosztem sfery cywilnej. Udział wydatków socjalnych w budżecie ma spaść do 25,1% (z 38,1% w okresie przedwojennym), a wsparcie dla gospodarki narodowej obniży się do 10,9% (z 17,6%). Ministerstwo Finansów Rosji wskazuje, że oba te wskaźniki są najniższe od dwóch dekad, co sygnalizuje realne kurczenie się sfery dobrobytu obywateli. Ponadto, prognozy wzrostu PKB na 2026 rok obniżono do zaledwie 0,5%, wobec wcześniejszych założeń na poziomie 3%.

Aby zrównoważyć budżet, obciążony spadkiem dochodów z ropy i gazu o 20% w bieżącym roku, Kreml wprowadza restrykcyjne zmiany podatkowe. Kluczowym elementem jest podwyższenie podstawowej stawki podatku od towarów i usług (VAT) z 20% do 22%, co ma wejść w życie od 1 stycznia 2026 roku. Ministerstwo Finansów szacuje, że ta zmiana wygeneruje około 1,2 biliona rubli dodatkowych wpływów, pomimo wcześniejszych obietnic prezydenta o braku podwyżek podatków do 2030 roku. Planowana jest również radykalna reforma uproszczonego systemu opodatkowania dla małych przedsiębiorstw. Ekonomista Boris Grozowski ostrzega, że podwyżka VAT przyczyni się do wzrostu inflacji o około 1,5% w perspektywie półtora roku, co bezpośrednio przełoży się na spadek siły nabywczej Rosjan.

Rezerwy finansowe, w tym Fundusz Dobrobytu Narodowego, są bliskie wyczerpania, co zmusza władze do tak drastycznych kroków fiskalnych. Wprowadzenie tych regulacji, podpisanych przez Prezydenta Putina pod koniec listopada 2025 roku, cementuje model gospodarki wojennej, w którym bezpieczeństwo państwa jest finansowane poprzez systematyczne obniżanie standardu życia ludności cywilnej i hamowanie rozwoju gospodarczego poza sektorem zbrojeniowym.