Kuzey Enlemlerinde Güneş Işınımının Uzun Ömür Üzerindeki Potansiyel Faydaları İnceleniyor

Ölçülü güneş ışığı maruziyetinin, özellikle Kuzey Avrupa popülasyonları için, cilt kanseri risklerini dengeleyebilecek önemli uzun ömür faydaları sunduğuna dair yeni araştırmalar ortaya çıkıyor. Bu bulgular, uzun süredir devam eden halk sağlığı tavsiyelerini yeniden değerlendirme ihtiyacını gündeme getiriyor ve güneşten tamamen kaçınma yaklaşımını sorguluyor.

Edinburgh Üniversitesi'nden Profesör Richard Weller liderliğindeki analizler, Birleşik Krallık Biyobankası verilerinin incelenmesine dayanıyor. Bu analizler, artan güneş ışığına maruz kalmanın, Kuzey Avrupalı bireylerde tüm nedenlere bağlı ölümlerde, kardiyovasküler ve genel kanser ölümlerinde azalmayla ilişkili olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, güneşe bağlı her bir cilt kanseri ölümü karşılığında, kalp hastalığı gibi diğer nedenlere bağlı 75 ölümün önlenebileceği yönünde bir oranlama sunuyor. Bu durum, güneş ışığının faydalarının potansiyel risklerden daha ağır basabileceğine işaret ediyor.

Güneş ışığının faydaları, yalnızca D vitamini sentezi ile sınırlı görünmüyor. Çalışmalar, ultraviyole (UV) ışınlarının ciltte nitrik oksit (NO) salınımını tetiklediğini ve bu molekülün kan basıncını düşürme gibi kardiyovasküler faydalar sağladığını gösteriyor. Nitrik oksit, kan damarlarını genişleterek kan akışını artıran temel bir sinyal molekülüdür. Weller'in araştırmaları, yaşla birlikte azalan nitrik oksit üretiminin, yaşlı bireylerde koroner dolaşımda önemli kayıplara yol açtığını belirtiyor.

UK Biobankası verileri, güneşe daha aktif maruz kalan katılımcıların, daha az aktif olanlara kıyasla tüm nedenlere bağlı ölümlerde %14 azalma (HR=0.86), kardiyovasküler ölümlerde %19 azalma (HR=0.81) ve kanser ölümlerinde %14 azalma (HR=0.86) sergilediğini ortaya koyuyor. Nörobilimci Andrew Huberman da güvenli güneş ışığı kullanımını destekleyerek, güneş ışığının hormonal sağlığı ve mitokondriyal fonksiyonu iyileştirerek uzun ömürlülüğü destekleyebileceğini vurguluyor.

Bu yeni veriler ışığında uzmanlar, halk sağlığı mesajlarının tamamen güneşten kaçınmayı teşvik etmek yerine, özellikle Birleşik Krallık gibi düşük güneş ışığı alan ülkelerde hastalık yükünü azaltma ve yaşam beklentisini artırma potansiyeli taşıyan güvenli ve ölçülü güneş ışığı maruziyetini teşvik etmeye odaklanması gerektiğini belirtiyor. Bununla birlikte, güneş yanığını önlemek amacıyla günlük yüksek faktörlü güneş koruyucu kullanımına yönelik mevcut tavsiyeler geçerliliğini koruyor; bu da cilt sağlığını korurken sistemik faydalardan yararlanma ihtiyacını ortaya koyuyor.