Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio vắng mặt tại họp NATO ở Brussels giữa lúc các sáng kiến hòa bình cho Ukraine được thúc đẩy

Việc Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio không tham dự cuộc họp sắp tới của các bộ trưởng ngoại giao NATO dự kiến diễn ra tại Brussels vào thứ Tư, ngày 3 tháng 12 năm 2025, đang thu hút sự chú ý đặc biệt trong bối cảnh các nỗ lực ngoại giao nhằm giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine đang tiếp diễn. Cuộc họp này, dưới sự chủ trì của Tổng thư ký Mark Rutte, vốn được lên kế hoạch tập trung vào việc thảo luận về các biện pháp hỗ trợ tiếp theo cho Kyiv và chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh NATO tại Ankara vào tháng 7 năm 2026.

Hoa Kỳ sẽ cử Thứ trưởng Ngoại giao Christopher Landau đại diện tham dự sự kiện này. Ông Landau, người nhậm chức vào ngày 25 tháng 3 năm 2025, sẽ thực hiện chuyến công du từ ngày 2 đến ngày 3 tháng 12. Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao đã xác nhận rằng Ngoại trưởng Rubio, người giữ chức vụ Ngoại trưởng thứ 72 của Hoa Kỳ kể từ tháng 1 năm 2025, sẽ không thể có mặt, đồng thời nhấn mạnh rằng việc mong đợi ông tham dự mọi cuộc họp là không thực tế. Ông Rubio hiện cũng đang kiêm nhiệm vai trò Phó Cố vấn An ninh Quốc gia.

Quyết định này được đưa ra vào thời điểm nhạy cảm, khi chính quyền Tổng thống Donald Trump đang tích cực thúc đẩy sáng kiến riêng nhằm chấm dứt chiến tranh, bao gồm cả dự thảo kế hoạch hòa bình 28 điểm vừa được công bố. Ban đầu, kế hoạch này, được xây dựng với sự tham gia của Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và nhà đàm phán Nga Kirill Dmitriev, đã gây ra quan ngại sâu sắc tại Kyiv và trong lòng các đồng minh châu Âu do các điều khoản như việc Ukraine từ bỏ nguyện vọng gia nhập NATO và yêu cầu giới hạn quân đội của nước này ở mức 600.000 người. Sau các cuộc đàm phán tại Geneva với sự tham gia của ông Rubio và cựu trưởng đoàn đàm phán Ukraine Andriy Yermak, kế hoạch đã được điều chỉnh xuống còn 19 điểm, mặc dù những vấn đề gai góc nhất liên quan đến việc nhượng lại lãnh thổ và các đảm bảo an ninh vẫn được để ngỏ cho các nhà lãnh đạo quyết định.

Việc người đứng đầu ngành ngoại giao Hoa Kỳ vắng mặt tại một cuộc họp cấp bộ trưởng quan trọng như thế này, nơi thảo luận về việc điều phối hỗ trợ cho Ukraine, đang làm dấy lên lo ngại trong khối đồng minh. Cựu phát ngôn viên NATO Oana Lungescu bày tỏ quan điểm rằng việc vắng mặt này có thể gửi đi một “tín hiệu không đúng đắn” trong bối cảnh các cuộc đàm phán đang diễn ra hết sức tinh tế. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Rubio trước đây đã tái khẳng định cam kết của chính quyền Trump đối với Liên minh, nhấn mạnh rằng sự bền vững của NATO phụ thuộc vào việc các đối tác tăng cường chi tiêu quốc phòng, lý tưởng nhất là đạt 5% GDP.

Thứ trưởng Ngoại giao Landau, người từng là Đại sứ Mỹ tại Mexico từ năm 2019 đến 2021, cũng được biết đến với những phát biểu ủng hộ sự cần thiết của NATO, điều này bổ sung thêm bối cảnh cho tình hình hiện tại. Cuộc họp của các bộ trưởng tại Brussels vào ngày 3 tháng 12 năm 2025 nhằm mục đích đánh giá tiến độ đạt được kể từ Hội nghị thượng đỉnh ở The Hague vào tháng 6 và khởi động công tác chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo NATO tiếp theo, dự kiến diễn ra vào ngày 7-8 tháng 7 năm 2026 tại Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ. Hội nghị thượng đỉnh Ankara này, lần thứ hai Thổ Nhĩ Kỳ đăng cai kể từ năm 2004, sẽ tập trung vào việc tăng cường năng lực phòng thủ, an ninh mạng và hợp tác xuyên Đại Tây Dương, cũng như xem xét lại các cam kết chi tiêu quốc phòng.

Trong khi các thành viên chủ chốt của châu Âu như Đức, Pháp và Ý đã bày tỏ sự chỉ trích đối với các điều khoản ban đầu của kế hoạch hòa bình, ông Rubio vẫn tích cực tham gia vào các nỗ lực ngoại giao, tìm cách đạt được thỏa thuận bất chấp những bất đồng dai dẳng về việc nhượng lại đất đai của Ukraine và bản chất của các đảm bảo an ninh trong tương lai. Những trở ngại chính trong các cuộc đàm phán vẫn còn đó, càng làm nổi bật tính phức tạp của thời điểm hiện tại đối với sự đoàn kết xuyên Đại Tây Dương.