Tàu Cygnus XL Tạm Thời Rời ISS Nhường Lối Cho Tàu Soyuz MS-28

Vào ngày 26 tháng 11 năm 2025, tàu vận tải không người lái Northrop Grumman Cygnus XL, thuộc sứ mệnh NG-23, đã được tạm thời tách khỏi vị trí neo đậu tại Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS). Hành động này là một phần của quy trình điều phối phức tạp giữa NASA, Northrop Grumman và cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos nhằm đảm bảo không gian trống cho việc cập bến của tàu vũ trụ có người lái Soyuz MS-28, dự kiến phóng vào ngày 27 tháng 11 năm 2025.

Hiện tại, tàu Cygnus XL đang được giữ an toàn bởi cánh tay robot Canadarm2 và dự kiến sẽ duy trì trạng thái này cho đến ngày 1 tháng 12, chờ đợi các hoạt động tiếp theo được xác nhận. Sứ mệnh NG-23 này đánh dấu lần đầu tiên phiên bản Cygnus XL, có khả năng chuyên chở lớn hơn đáng kể, thực hiện nhiệm vụ cung ứng cho ISS, mang theo hơn 11.000 pound (khoảng 4.990 kg) hàng hóa, bao gồm vật tư, thiết bị khoa học và vật tư tiêu hao cho phi hành đoàn. Tàu Cygnus XL, được đặt tên là S.S. William “Willie” McCool để vinh danh phi công tàu con thoi Columbia thiệt mạng năm 2003, đã được phóng lên bằng tên lửa SpaceX Falcon 9 từ Trạm Lực lượng Không gian Cape Canaveral vào ngày 14 tháng 9 năm 2025, sau một sự cố về động cơ đẩy đã làm trì hoãn việc cập bến ban đầu.

Việc tạm thời di dời Cygnus XL là một ví dụ điển hình về sự sắp xếp hậu cần tinh vi cần thiết trong môi trường quỹ đạo Trái Đất tầm thấp. Không giống như tàu Dragon của SpaceX hay tàu Progress của Nga vốn tự động cập bến, Cygnus được thiết kế để được cánh tay robot của trạm vũ trụ nắm bắt và kéo vào vị trí neo đậu tại Cổng kết nối chung của mô-đun Unity hướng về Trái Đất. Việc tạm thời tách tàu để nhường đường cho Soyuz MS-28 là một sự thay đổi lịch trình cần thiết, mặc dù có các kế hoạch dự phòng để kết thúc sứ mệnh NG-23 sớm nếu việc giữ tàu bằng Canadarm2 không an toàn trong quá trình cập bến của Soyuz.

Sứ mệnh Soyuz MS-28 dự kiến phóng từ Bãi phóng 31/6 tại Cosmodrome Baikonur, sẽ đưa phi hành đoàn đến ISS, nơi họ dự kiến sẽ lưu trú khoảng tám tháng. Phi hành đoàn của Soyuz MS-28 bao gồm các nhà du hành vũ trụ của Roscosmos là Sergei Kud-Sverchkov, Sergei Mikayev và Oleg Platonov, cùng với phi hành gia NASA Christopher Williams, đánh dấu sự thay đổi trong thỏa thuận trao đổi ghế giữa NASA và Roscosmos. Tàu Soyuz MS-28 sẽ sử dụng phương tiện Soyuz-2.1a, một phiên bản đã được chuyển đổi hệ thống điều khiển từ analog sang kỹ thuật số, cho phép phóng từ các bệ cố định và mang theo các tải trọng lớn hơn.

Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh các hoạt động hậu cần trên ISS đang được tối ưu hóa, với Cygnus XL, một phiên bản nâng cấp có thể tích lớn hơn 36 mét khối so với cấu hình tiêu chuẩn ban đầu 18 mét khối, đã cung cấp các nghiên cứu quan trọng như sản xuất tinh thể bán dẫn và thử nghiệm lưu trữ nhiên liệu đông lạnh. Phiên bản Cygnus XL này là bước tiến đáng kể so với các biến thể trước, có khả năng chuyên chở thêm khoảng 2.600 pound hàng hóa so với các chuyến bay Cygnus trước đó. Việc điều khiển cánh tay robot Canadarm2 để giữ Cygnus XL trong khi Soyuz MS-28 tiếp cận đòi hỏi sự phối hợp chính xác về thời gian và quỹ đạo. Sự kiện tạm thời tách tàu này nhấn mạnh sự phụ thuộc lẫn nhau và tính linh hoạt của các đối tác quốc tế trong việc duy trì hoạt động liên tục của ISS, đảm bảo rằng các sứ mệnh tiếp tế và thay thế phi hành đoàn diễn ra suôn sẻ theo đúng kế hoạch đã được tính toán kỹ lưỡng.