Symphony Masala Projesi: Bollywood Klasikleri Simfonik Bir Dünya Diline Dönüşüyor

Juju Productions ve Saregama India Ltd. şirketleri, ikonik Bollywood bestelerinin tam teşekküllü Batı simfonik orkestraları tarafından icra edilmek üzere uyarlanmasını içeren küresel bir girişim olan Symphony Masala projesini başlattı. Bu kültürel köprü kurma projesine eşlik eden video serisi, 14 Aralık 2025 tarihinde Saregama'nın resmi kanalında yayınlanmaya başlayacak. Projenin temel amacı, Hint melodilerini erişilebilir ve taşınabilir bir formatta Batı konser salonlarına entegre etmektir. Bu vizyon, Juju Productions'ın kurucusu Anuradha Juju Palakurthy'nin kültürlerarası müzikal yakınlaşma arzusunu yansıtmaktadır.

Bu koleksiyonun merkezinde, hem icracılar hem de yaratıcılardan oluşan özgün bir kadro yer alıyor. Vokal performansları Anuradha Juju Palakurthy ve Mithilesh Patankar üstlenirken, onlara Budapeşte Skor Orkestrası (Budapest Scoring Orchestra) eşlik ediyor ve orkestrayı şef Péter Illényi yönetiyor. Aranjmanlar, DJ Sparr, Neville Franco, Kamalesh Bhadkamkar, Ishaan Chhabra, Bala Ji ve merhum Bappi Lahiri'yi içeren uluslararası bir düzenleme ekibi tarafından hazırlandı. Ses miksajı ve mastering işlemleri ise YRF Studios'ta yirmi yılı aşkın deneyime sahip ses mühendisi Vijay Dayal tarafından gerçekleştirildi.

Symphony Masala'nın metodolojik açıdan en belirgin özelliği, aranjmanlarda tabla veya sitar gibi geleneksel Hint enstrümanlarının bilinçli olarak dışarıda bırakılmasıdır. Bu yaklaşım, dünyanın dört bir yanındaki müzisyenlerin, ister okul toplulukları ister profesyonel orkestralar olsun, türe aşina olup olmadıklarına bakılmaksızın materyali doğru bir şekilde yorumlamasına olanak tanıyan evrensel bir icra 'taslağı' oluşturur.

Proje, 2023'teki canlı gösteriler ve 2025'te şef Roger Kalia yönetimindeki Chicago Sinfonietta ile yapılan sunum dahil olmak üzere önceki performanslarda ortaya konan fikirlerin bir devamı niteliğindedir. Hindistan'da disko ritimlerinin öncüsü olan Bappi Lahiri'nin düzenleme ekibindeki varlığı, projeyi Bollywood müziğinin 1980'ler ve 1990'lardaki altın çağına bağlamaktadır. ABD'de de tanınırlık kazanan ve Radio Mirchi'den 'En İyi Bağımsız Şarkı' ödülünü alan ilk Amerikalı sanatçı olan Anuradha Palakurthy, hedefin Hint melodisini, derin müzikal saygıya dayanan orkestral form aracılığıyla Batılı dinleyici kitlesine ulaştırmak olduğunu vurgulamaktadır.

Bollywood Bir Dünya Partisyonu Haline Geldiğinde

Bollywood müziğinin, her zaman sinemanın ve sokak seslerinin içinde yaşamışken, şimdi saf bir partisyon olarak dünyaya gelmesi oldukça sembolik bir durumdur. Danslar, gösterişli kostümler, hatta tabla ve sitar olmadan; sadece orkestra, notalar ve sesler var.

Symphony Masala bir deney gibi duyulsa da, aslında yumuşak bir devrim niteliğindedir: Bütün bir sinema çağına hayat veren ikonik melodiler, sanki okul topluluğundan filarmoniye kadar her topluluk tarafından çalınabilecek şekilde simfonik bir orkestra için yazılmıştır. Bollywood, 'egzotik' olmaktan çıkıp, Budapeşte'nin, Chicago'nun veya Avrupa'daki herhangi bir şehir orkestrasının kolayca konuştuğu bir dile dönüşüyor.

Geleneksel Hint enstrümanlarından vazgeçmek burada köklere bir sırt çevirme değil, bir güven jestidir: Hint melodisi, Batı orkestrasyon diline tam bir çeviriye dayanacak kadar kendi kendine yeterlidir.

Tabla ve sitar unutulmadı; onların ritmik ve melodik hafızaları vurmalı, yaylı ve nefesli enstrümanlara aktarıldı. Bu, orkestranın Bollywood tınısını üzerine giyinip, 'Artık bu da bizim hikayemiz' demesi gibidir.

Proje içindeki isimler de önemli bir detay teşkil ediyor. Bappi Lahiri'nin dahil olması, Symphony Masala'yı sadece günümüze değil, Bollywood disko müziğinin altın çağı olan 1980-1990'lara da bağlıyor. Hem Hindistan'da hem de ABD'de takdir görmüş olan Anuradha Juju Palakurthy'nin sesi ise bu müziği adeta okyanusun ötesine, film müzikleri dünyasından senfoniler dünyasına taşıyan bir köprü görevi görüyor.

Bu, Gezegenin Sesine Ne Katıyor?

Sonuçta ortaya çıkan şey sadece kültürlerarası bir ürün değil, aynı zamanda hafıza için yeni bir orkestral 'kabuktur'. Bir zamanlar sinema salonlarından ve kasetçalarlardan yankılanan aynı şarkılar, artık:

• akademik salonlarda,

seslendirilebilecek.

Burada çok sıcak bir mesaj yatıyor: Bir sinema dilinin sesi olarak doğan müzik, ortak bir senfonik konuşmanın malzemesi haline geliyor; sanki kültleşmiş melodiler nihayet dünya vatandaşlığı pasaportlarını almış gibi.

Bu simfonik çeviri bağlamında, müziğin görevinin söylenmeyenleri aktarmak ve insanları birbirine yakınlaştırmak olduğunu söyleyen Beethoven'ın sözleri özellikle akla geliyor. Burada da aynı şey söz konusu: Milyonlarca insan tarafından sinemalarda ve sokaklarda yaşanmış aynı Bollywood temaları, şimdi filarmoni salonlarının akustiğine giriyor ve dünya, 'bizimkiler' ile 'onlar' arasında biraz daha az bölünmüş hale geliyor.

Şöyle ifade edilebilir: Symphony Masala, gezegenin sesine yeni bir köprü ekliyor; bu köprü türler arasında değil, halkların hafızaları arasında kuruluyor. Mozart'ın müziğin 'bazılarını neşelendirmesi, çoğunu etkilemesi' gerektiğini söylediği düşünüldüğünde, burası tam da o durumdur: Kimileri için bu sadece güzel bir orkestra olacak, kimileri için ise Avrupalı bir salonda aniden evinde hissetme duygusu olacak. Ve bu iki deneyim de aynı müziğin gerçeği olacaktır.