Amerykańskie Akademie Nauk Wyznaczają Poszukiwanie Życia Jako Priorytet dla Załogowych Misji na Marsa

We wtorek, 9 grudnia 2025 roku, Narodowe Akademie Nauk, Inżynierii i Medycyny Stanów Zjednoczonych przedstawiły obszerny dokument zatytułowany „Strategia Naukowa Misji Załogowych na Marsa”. Ten liczący 240 stron raport, przygotowany na zlecenie NASA, określa kluczowe cele naukowe, które mają przyświecać pierwszym załogowym wyprawom na Czerwoną Planetę, planowanym na lata trzydzieste XXI wieku.

Najważniejszy wniosek, który ma kierować tymi przedsięwzięciami, koncentruje się na priorytetowym zadaniu: poszukiwaniu wszelkich śladów życia, zarówno obecnego, jak i przeszłego, a także na ocenie chemii prebiotycznej w rejonach docelowych. Dokument, którego współprzewodniczącymi byli Linda Elkins-Tanton z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley oraz Dava Newman z Massachusetts Institute of Technology, zawiera jedenaście kluczowych zaleceń naukowych. Rekomendacje te mają na celu maksymalizację korzyści naukowych płynących z pierwszych trzech lądowań załogowych na Marsie, które mają się odbyć w ramach proponowanych czterech kampanii misyjnych.

Najbardziej preferowany scenariusz zakłada trzystopniową architekturę. Rozpoczęłaby się ona od początkowej misji załogowej trwającej 30 sol (sols to marsjańskie doby), po której nastąpiłby bezzałogowy lot zaopatrzeniowy. Kulminacją byłaby główna misja z udziałem astronautów, zaplanowana na 300 sol. Aby zapewnić wysoką efektywność badań, raport zaleca utworzenie stałego lądowego laboratorium naukowego na powierzchni Marsa oraz bezwzględny wymóg powrotu próbek na Ziemię podczas każdej misji załogowej. Podkreślono także konieczność ustanowienia regularnego szczytu pod hasłem „Współpraca Człowieka i Agenta” w celu skoordynowania działań robotów, ludzi i sztucznej inteligencji.

Szczególną uwagę poświęcono kryteriom wyboru miejsca lądowania. Preferowane są obszary położone na niskich i średnich szerokościach geograficznych, charakteryzujące się zróżnicowaną geologią oraz dostępnością lodu wodnego blisko powierzchni. Trzecia w kolejności kampania, silnie skoncentrowana na poszukiwaniu życia, dopuszcza nawet możliwość głębokiego wiercenia na głębokość od 2 do 5 kilometrów, gdzie potencjalnie może istnieć woda w stanie ciekłym. Równolegle z celami naukowymi, raport porusza kwestię ochrony planetarnej, wzywając NASA do kontynuowania współpracy w zakresie ewolucji wytycznych, aby umożliwić astronautom eksplorację potencjalnie siedliskowych regionów bez stwarzania zagrożenia dla bezpieczeństwa planety.

Niniejszy dokument wyznacza naukowy plan działania dla NASA w kontekście planów wysłania ludzi na Marsa w nadchodzącej dekadzie. Potwierdza on, że poszukiwanie życia pozaziemskiego pozostaje centralnym punktem kosmicznych ambicji Stanów Zjednoczonych. Pomyślna realizacja tych zaleceń będzie w dużej mierze opierać się na doświadczeniach zdobytych podczas programu Artemis, którego celem jest powrót ludzi na Księżyc, który posłuży jako poligon doświadczalny. Wstępne ramy czasowe dla powrotu próbek marsjańskich na Ziemię, które NASA rozważa jako alternatywę dla obecnego programu Mars Sample Return, przewiduje się na lata 2035 lub 2039.