Hội nghị thượng đỉnh EU-AU lần thứ bảy tại Luanda: Củng cố chủ nghĩa đa phương và quan hệ đối tác chiến lược

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ bảy giữa Liên minh Châu Phi (AU) và Liên minh Châu Âu (EU) đã diễn ra vào ngày 24 và 25 tháng 11 năm 2025 tại Luanda, thủ đô của Angola. Sự kiện này đánh dấu cột mốc 25 năm thiết lập quan hệ đối tác chính thức giữa hai châu lục, vốn được khởi xướng bằng việc ký kết thỏa thuận tại Cairo vào năm 2000. Cuộc gặp gỡ này trở thành một diễn đàn quan trọng nhằm tăng cường hợp tác trong bối cảnh tình hình toàn cầu đầy bất ổn và sự cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt. Chủ đề trọng tâm của hội nghị là thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng thông qua cách tiếp cận đa phương hiệu quả, phản ánh khát vọng chung của EU và Châu Phi trong việc giải quyết các thách thức về chính trị, kinh tế và xã hội.

Hội nghị được đồng chủ trì bởi Tổng thống Angola João Lourenço, người đang giữ chức Chủ tịch AU, và Chủ tịch Hội đồng Châu Âu António Costa. Sự kiện còn có sự tham gia của Chủ tịch Ủy ban AU Mahamat Idriss Déby Itno và Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen. Song hành với các cuộc thảo luận cấp cao, các diễn đàn dành cho đại diện xã hội dân sự, thanh niên và cộng đồng doanh nghiệp cũng được tổ chức. Điều này tạo điều kiện kết nối các cuộc đối thoại chính trị với những sáng kiến thực tiễn về đầu tư và phát triển.

Trọng tâm của các phiên thảo luận xoay quanh các vấn đề an ninh, gìn giữ hòa bình, hội nhập kinh tế, hợp tác thương mại, cùng với quá trình chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Một công cụ then chốt để hiện thực hóa những mục tiêu này là chiến lược Global Gateway của EU, tập trung vào việc thu hút đầu tư vào cơ sở hạ tầng, năng lượng và lĩnh vực kỹ thuật số. Theo đánh giá của các chuyên gia và thông báo từ Ủy ban Châu Âu, hiện tại đã huy động được khoảng 306 tỷ euro. Dự kiến, con số này có thể vượt qua mốc 400 tỷ euro vào năm 2027, cho thấy tham vọng lớn lao trong các kế hoạch chung này.

Trong lĩnh vực an ninh, EU tiếp tục hỗ trợ AU thông qua Quỹ Hòa bình Châu Âu. Giai đoạn từ năm 2022 đến 2025, EU đã phân bổ khoảng 600 triệu euro nhằm củng cố năng lực của AU, bao gồm cả các hoạt động gìn giữ hòa bình. Mặc dù số tiền cụ thể cho từng sứ mệnh có thể thay đổi, nhưng tác động tổng thể của sự hỗ trợ này góp phần quan trọng vào việc ổn định các khu vực đang có xung đột.

Một khía cạnh quan trọng khác được đưa ra thảo luận là mối liên hệ với các chiến lược dài hạn của Châu Phi, đặc biệt là việc triển khai Kế hoạch Thập kỷ thứ hai Agenda 2063. Kế hoạch này, bao trùm giai đoạn 2024–2033, vạch ra lộ trình chuyển đổi cho lục địa, bao gồm phát triển cơ sở hạ tầng, tăng cường an ninh và nâng cao vị thế toàn cầu của các quốc gia Châu Phi. Dù các cam kết trực tiếp của EU trong khuôn khổ kế hoạch này hiện mang tính chất khuyến nghị và thúc đẩy nhiều hơn, nhưng người ta kỳ vọng rằng các cuộc thảo luận tại hội nghị thượng đỉnh sẽ giúp kích hoạt các sáng kiến chung.

Nhìn chung, cuộc gặp tại Luanda mở ra cơ hội để tăng cường đối thoại chính trị và hợp tác thực chất. Việc thông qua một tuyên bố chung sẽ giúp xác lập các định hướng chiến lược cho những năm tới, đồng thời xác định rõ các lĩnh vực ưu tiên về đầu tư, hỗ trợ an ninh và phát triển cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, thành công trong việc thực thi các kế hoạch đã đề ra sẽ phụ thuộc vào các bước đi cụ thể của các quốc gia thành viên cũng như khả năng thu hút đầu tư hiệu quả, yếu tố quyết định sự thành công của mối quan hệ đối tác trong thập kỷ tới.