Zevende EU-Afrika Top in Luanda: Versterking van Multilateralisme en Strategisch Partnerschap

De zevende topconferentie tussen de Afrikaanse Unie (AU) en de Europese Unie (EU) vindt plaats op 24 en 25 november 2025 in Luanda, de hoofdstad van Angola. Dit evenement valt samen met de viering van 25 jaar officiële samenwerking tussen de twee continenten, een partnerschap dat zijn oorsprong vindt in de overeenkomst die in 2000 in Caïro werd ondertekend. Deze bijeenkomst dient als een cruciaal platform om de samenwerking te verstevigen, zeker gezien de huidige mondiale instabiliteit en de toenemende concurrentie op het internationale toneel. Het centrale thema van de top is het bevorderen van vrede en welvaart door middel van een effectieve multilaterale aanpak, wat de gezamenlijke ambitie van de EU en Afrika weerspiegelt om politieke, economische en sociale uitdagingen gezamenlijk het hoofd te bieden.

De leiding over deze top ligt in handen van de gezamenlijke voorzitters: de president van Angola, João Lourenço, die tevens de voorzitter van de Afrikaanse Unie is, en de voorzitter van de Europese Raad, António Costa. Aanvullend nemen ook de voorzitter van de AU-Commissie, Mahamat Ali Youssouf, en de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, deel aan de besprekingen. Naast de hoogwaardigheidsbekleders worden er parallelle fora georganiseerd voor vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld, jongeren en het bedrijfsleven. Dit zorgt ervoor dat de politieke dialogen worden aangevuld met concrete initiatieven op het gebied van investeringen en ontwikkeling.

De agenda van de top is breed en omvat cruciale onderwerpen zoals veiligheid, vredeshandhaving, economische integratie, handelssamenwerking, en de groene en digitale transformatie. Een hoeksteen in de uitvoering van deze doelstellingen is de Global Gateway-strategie van de EU, die gericht is op het aantrekken van kapitaal voor infrastructuur, energie en de digitale sector. Volgens schattingen van experts en verklaringen van de Europese Commissie is er momenteel circa 306 miljard euro gemobiliseerd. Hoewel dit nog een prognose is, wijst de verwachting dat dit bedrag tegen 2027 de 400 miljard euro kan overschrijden op de ambitieuze aard van de gezamenlijke plannen.

Op het vlak van veiligheid biedt de EU steun aan de Afrikaanse Unie via het Europees Vredesfaciliteit. Tussen 2022 en 2025 is er ongeveer 600 miljoen euro toegewezen om de capaciteiten van de AU te versterken, inclusief de ondersteuning van vredesoperaties. Hoewel de precieze bedragen voor individuele missies kunnen fluctueren, draagt deze steun in algemene zin bij aan het vergroten van de stabiliteit in conflictgevoelige regio's.

Een ander belangrijk bespreekpunt is de koppeling met de langetermijnvisie van Afrika, met name de implementatie van de Tweede Decennium Agenda 2063. Dit plan, dat de periode 2024 tot en met 2033 bestrijkt, schetst de contouren voor de transformatie van het continent, waaronder de ontwikkeling van infrastructuur, de versterking van de veiligheid en de vergroting van de mondiale invloed van Afrikaanse naties. Hoewel de directe toezeggingen van de EU in het kader van deze agenda momenteel meer een stimulerende en adviserende rol spelen, wordt verwacht dat de topgesprekken de gezamenlijke initiatieven zullen aanjagen.

Samenvattend biedt de bijeenkomst in Luanda een uitgelezen kans om de politieke dialoog en de praktische samenwerking te verdiepen. De aanneming van een gezamenlijke verklaring zal de strategische koers voor de komende jaren vastleggen en de prioriteiten voor investeringen, veiligheidsondersteuning en infrastructuurontwikkeling bepalen. De uiteindelijke realisatie van deze ambities zal echter afhangen van concrete stappen van de lidstaten en het succesvol aantrekken van particuliere investeringen, wat de sleutelfactor zal zijn voor het succes van het partnerschap in het komende decennium.