Sông ngòi Alaska chuyển màu cam do băng vĩnh cửu tan chảy

Tại vùng Dãy núi Brooks của Alaska, các dòng sông từng trong vắt giờ đây lại mang một màu cam rực rỡ, một hiện tượng đáng báo động bắt nguồn từ sự tan chảy của lớp băng vĩnh cửu do biến đổi khí hậu.

Khi lớp đất đóng băng vĩnh cửu này tan chảy, nó giải phóng các khoáng chất bị kẹt giữ hàng thiên niên kỷ, bao gồm sắt, cadmium và nhôm, vào các hệ thống sông ngòi. Quá trình này, tương tự như hiện tượng thoát nước mỏ axit, tạo ra axit sulfuric, làm hòa tan các kim loại nặng và nhuộm màu nước sông thành tông màu cam hoặc nâu đỏ đặc trưng. Các nhà khoa học đã ghi nhận 75 địa điểm trên khắp miền bắc Alaska có các con sông và suối bị biến đổi màu sắc này. Một số mẫu nước cho thấy mức độ axit cao, với độ pH xuống tới 2.3, tương đương với giấm hoặc nước chanh.

Sự thay đổi hóa học này không chỉ làm thay đổi cảnh quan mà còn gây ra những mối đe dọa nghiêm trọng cho sự sống dưới nước. Các nghiên cứu đã chỉ ra sự biến mất của các loài cá và sự suy giảm đa dạng sinh học của côn trùng thủy sinh tại các dòng suối bị ảnh hưởng. Những con sông này đóng vai trò là khu vực sinh sản quan trọng cho cá hồi và các loài cá khác, là nền tảng của hệ sinh thái Bắc Cực và nguồn lợi thủy sản cho cộng đồng địa phương.

Hiện tượng này, lần đầu tiên được ghi nhận rộng rãi vào năm 2018, đang lan rộng và có khả năng trở nên tồi tệ hơn khi nhiệt độ toàn cầu tiếp tục tăng. Các nhà khoa học cảnh báo rằng sự gia tăng nồng độ kim loại và tính axit của nước có thể tạo ra một vòng lặp phản hồi tiêu cực, nơi vấn đề ngày càng trở nên tồi tệ hơn. Hơn nữa, sự tan chảy của băng vĩnh cửu còn có thể làm lộ ra các vật liệu phóng xạ và giải phóng các vi rút ngủ đông, gây ra những mối lo ngại tiềm ẩn về sức khỏe cộng đồng. Tác động lâu dài đối với các cộng đồng dân cư phụ thuộc vào các nguồn nước này cũng là một vấn đề đang ngày càng được quan tâm, ảnh hưởng đến cả nguồn nước uống và hoạt động đánh bắt cá truyền thống.