Alaska Nehirleri Permafrostun Çözülmesiyle Turuncuya Dönüyor: Ekolojik Bir Kriz

Alaska'nın Brooks Range bölgesindeki nehirler, eriyen permafrostun (kalıcı donmuş toprak) neden olduğu minerallerin suya karışmasıyla endişe verici bir turuncu renge bürünüyor. Bu durum, bölgedeki sucul yaşamı ve ekosistemleri ciddi şekilde tehdit ediyor. Bilim insanları, bu renk değişiminin temel nedeninin, iklim değişikliğiyle birlikte permafrostun çözülmesi olduğunu belirtiyor. Donmuş toprak eridiğinde, içinde hapsolmuş olan demir, kadmiyum ve alüminyum gibi mineraller suya ve oksijene maruz kalıyor. Bu reaksiyon, özellikle demirin paslanmasına yol açarak nehirlerin turuncu-kahverengi bir renge boyanmasına neden oluyor. Bu olgu, maden ocaklarındaki asit drenajına benzetiliyor ancak Alaska'daki bu nehirlerin yakınında herhangi bir maden bulunmuyor. Bilim insanları, bu durumun doğal jeokimyasal süreçlerin bir sonucu olduğunu vurguluyor. Araştırmalar, Alaska'nın kuzeyindeki yaklaşık 965 kilometrelik su yollarında 75 nehir ve dereyi etkileyen bu değişimi ortaya koydu. Hatta bazı nehirlerin rengindeki bu değişim uydu görüntülerinden bile fark edilebiliyor.

Su örneklerinin pH seviyelerinin 2.3 gibi oldukça düşük değerlere ulaşması, suların asidikleştiğini gösteriyor. Bu durum, normal nehir suyu pH aralığı olan 6.5 ila 8'in oldukça altında bir değerdir. Bu nehirlerdeki suların portakal suyundan daha asidik olduğu belirtiliyor.

Ekolojik etkiler şimdiden gözlemleniyor. Etkilenen derelerde balık türlerinin azaldığına ve su böcekleri çeşitliliğinde düşüş yaşandığına dair raporlar mevcut. Bu nehirler, somon ve diğer balık türleri için hayati önem taşıyan üreme alanlarıdır ve bu durum Arktik ekosisteminin temelini oluşturan besin zincirini olumsuz etkiliyor. Bilim insanları, nehirlerdeki makro omurgasızlar ve dipteki biyofilmlerde (besin zincirinin tabanı) önemli bir azalma olduğunu belirtiyor. Bu durum, balıkların yaşam alanlarını değiştirebilir.

İklim değişikliğinin bir sonucu olarak permafrostun erimesi, yalnızca su kalitesini değil, aynı zamanda yerel toplulukların yaşamını da tehdit ediyor. Alaska'nın en kuzeydeki eyaleti olması ve küresel ortalamadan daha hızlı ısınması göz önüne alındığında, bu durumun uzun vadeli etkileri endişe verici. Permafrostun erimesiyle birlikte atmosfere salınan sera gazları da küresel ısınmayı daha da hızlandırabilir. Ayrıca, eriyen permafrostun altyapıyı bozması, örneğin yolların, binaların ve boru hatlarının dengesini kaybetmesine neden olması da önemli bir sorun teşkil ediyor. Bazı Alaska yerli toplulukları, eriyen permafrostun neden olduğu arazi erozyonu nedeniyle yer değiştirmek zorunda kalmıştır.

Bilim insanları, bu durumun geri döndürülemez bir süreç olduğunu ve küresel ısınma devam ettikçe permafrostun erimesinin süreceğini belirtiyor. Bu nedenle, bu ekolojik krizin etkilerini azaltmak ve gelecekteki olası etkileri anlamak için daha fazla araştırma ve önlem alınması büyük önem taşıyor.