Yapay Zeka, Nesli Tehlike Altındaki Ladoga Foklarının Sayımında Yeni Metodoloji Sunuyor

Nesli tehlike altında bulunan Ladoga foklarının popülasyon büyüklüğünü daha kesin olarak belirlemek amacıyla çevre koruma kuruluşları, yapay zeka (YZ) teknolojisini kullanmaya başladı. Bu yenilikçi yaklaşım, "Baltık Halkaları Koruma Fonu" ile ANO "Eco-Factor" uzmanlarının ortaklaşa geliştirdiği yeni bir metodolojiye dayanmaktadır. Bu iş birliği, özellikle geleneksel sayım yöntemlerinin doğasında bulunan eksiklikleri gidermeyi hedeflemektedir. Geleneksel görsel sayımlar, buz üzerindeki fokları gözden kaçırma riski taşıdığından, uzmanlar YZ destekli bu yeni yöntemin daha güvenilir sonuçlar sağlayacağını öngörmektedir.

Ladoga Gölü'nde yaşayan ve yalnızca bu sularda bulunan endemik bir alt tür olan Ladoga halkalı foku (Pusa hispida ladogensis), Rusya Federasyonu'nun Kırmızı Veri Defteri'nde 'Hassas' (Vulnerable) olarak listelenmiştir. Bu türün geçmişteki durumu endişe vericidir; 1930'lardaki yaklaşık 20.000 bireyden, 2000'lerin başına gelindiğinde bu sayı 3.000 ila 5.000 aralığına kadar düşmüştür. Mevcut tahminler ise gölde yaklaşık 6.000 fokun yaşadığını göstermektedir, bu da popülasyonun doğru bir şekilde izlenmesini hayati önem taşır hale getirmektedir. Bu tür, aynı zamanda iklim değişikliği nedeniyle buz örtüsünün azalması ve balıkçı ağlarına takılma gibi tehditlerle karşı karşıyadır.

Bu yeni YZ tabanlı sayım tekniği, insansız hava araçları (İHA) tarafından çekilen kızılötesi (infrared) hava fotoğraflarını analiz eden gelişmiş YZ algoritmalarına dayanmaktadır. Bu teknolojik ilerleme, yaban hayatı araştırmalarında daha az müdahaleci ve daha verimli bir izleme imkanı sunarak, geleneksel yöntemlerin sınırlılıklarını aşma potansiyeli taşımaktadır. Bu yeni metodolojinin sahada fiili uygulamasına Mart 2026'da başlanması planlanmaktadır.

Baltık Halkaları Koruma Fonu, Solnechniy'deki "Deniz Memelilerini Araştırma ve Koruma Merkezi"ni işletmekte ve aynı zamanda balıkçı ağlarına takılma gibi tehditler konusunda farkındalık yaratma çabaları yürütmektedir. Ladoga halkalı fokunun yaşam döngüsü, üreme döneminin Şubat-Mart aylarına denk gelmesi ve yavruların altı ila sekiz hafta süren bir emzirme döneminden geçmesiyle karakterizedir. Yeni YZ sayım sistemi, buzun azaldığı ve fokların karada yavrularını büyütmek zorunda kaldığı son yıllardaki zorlu kış koşullarına karşı türün izlenmesinde kritik bir rol oynayacaktır. Bu hassas türün korunması, gölün ekolojik sağlığının bir göstergesi olarak kabul edilmektedir.