Sırbistan Cumhurbaşkanı Ders Sürelerinin Kısaltılmasını Dijital Çağın Dikkat Dağınıklığına Çözüm Olarak Önerdi

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, modern öğrenci ihtiyaçlarına uyum sağlamak amacıyla, geleneksel eğitim yapısını sorgulayan pedagojik yaklaşımlar çerçevesinde, standart 45 dakikalık okul ders sürelerinin kısaltılması yönünde bir öneri sundu. Bu teklif, özellikle Yeni Yıl sonrasında eğitimde yeni metodolojilerin uygulanması beklentisiyle gündeme geldi ve ülkedeki eğitim sisteminin güncellenmesi ihtiyacına işaret etti. Vučić, 5 Mart 1970 doğumlu bir Sırp siyasetçi olup, 2017'den bu yana Sırbistan'ın cumhurbaşkanlığı görevini yürütmektedir.

Bu önerinin temel amacı, öğrencilerin dikkat ve odaklanma kapasitelerini artırmaktır. Eğitim uzmanları, günümüz öğrencileri arasında tam 45 dakikalık bir ders süresince odaklanmayı sürdürebilenlerin sayısının azaldığını belirtmektedir. Psikolog Jelena Manojlović, bu durumu yaşamın hızlanan temposu ve sosyal medya platformlarındaki kısa video içeriklerinin yaygınlığı ile ilişkilendirmektedir. Manojlović, ders sürelerinin kısalmasının müfredat içeriğinin daha özlü hale getirilmesini zorunlu kılacağını ve bunun, ezber yerine daha derin, uzun vadeli bilgi birikimine olanak sağlayacağını savunmaktadır.

Bu bağlamda, Amerikan Psikoloji Derneği'nin 71 çalışmayı incelediği bir analiz, TikTok gibi kısa video platformlarının yoğun kullanımının dikkat süresini kısalttığını ve bilişsel işlevleri olumsuz etkilediğini göstermiştir. Psikolog Jovana Stojković, özellikle 15 yaş altı çocukların sürekli uyarılması sonucu dikkatlerinin sekiz saniyeye kadar düştüğünü vurgulamıştır. Stojković, sosyal medyanın sinaps gelişimini olumsuz etkilediği uyarısında bulunarak, bir dersin ilk 20 dakikasının öğrenme açısından en verimli zaman dilimi olduğunu belirtmektedir. Nöroloji Uzmanı Dr. Oğuzhan Onultan da, sürekli kısa, hızlı ve yüksek yoğunluklu bilgi bombardımanına maruz kalmanın, bireylerde dikkat dağınıklığı ve odaklanma yeteneğinde azalmaya yol açtığını ifade ederek bu duruma 'TikTok Beyni' kavramını getirmiştir.

Sosyolog Bojan Panaotović, bu değişimin dikkate alınması gerektiğini desteklerken, nicelik yerine niteliğin öncelenmesi gerektiğini belirtmiş, ancak 30 dakikalık seansların yüksek düzeyde yoğunluk gerektireceği konusunda uyarıda bulunmuştur. Buna karşın, bazı uzmanlar, ders sürelerinin kısaltılmasının mevcut 45 dakikalık sürenin içerdiği kritik tekrar ve planlama zamanlarını aşındırarak bilgi yükünü daha da azaltacağını dile getirerek karşıt görüş sunmaktadır. Bu tartışmalar, Sırbistan'ın eğitim sisteminin verimliliği konusundaki genel endişeleri de yansıtmaktadır; zira PISA testleri, Sırbistan lise öğrencilerinin OECD ortalamasının oldukça altında kaldığını göstermiştir.

Sırbistan'da daha önce, koronavirüs pandemisi sırasında dersler geçici olarak 30 veya 35 dakikaya indirilmişti. 2020'deki pandemi önlemleri sırasında, ilkokulun birinci sınıfından beşinci sınıfına kadar olan öğrencilerin dersleri 30 dakika sürmüş ve sınıflar iki farklı dönemde gelen gruplara ayrılmıştır. Bu öneri, ülkenin eğitimde kaliteyi artırma ve dijital çağın getirdiği bilişsel zorluklara adapte olma çabalarının bir parçası olarak kamuoyunda ve uzman çevrelerde yoğun bir tartışma başlatmıştır.