Teleskop Hubblego uchwycił galaktykę NGC 2775 o hybrydowej strukturze

Kosmiczny Teleskop Hubble’a, będący owocem współpracy NASA i ESA, dostarczył niezwykle szczegółowych obrazów galaktyki NGC 2775. Morfologia tego obiektu wciąż stanowi przedmiot gorących debat wśród astronomów. Galaktyka ta, znana również pod katalogowym oznaczeniem Caldwell 48, spoczywa w gwiazdozbiorze Raka, oddalona od Ziemi o około 67 milionów lat świetlnych.

Tajemnica NGC 2775 tkwi w jej dwoistej naturze. Centralna część obiektu charakteryzuje się gładkim jądrem, które jest wyraźnie zubożone w gaz – cecha typowa dla galaktyk eliptycznych. Jednakże, na obrzeżach tej struktury rozciąga się pierścień pyłu, w którym dostrzec można rozproszone skupiska młodych gwiazd, co jest bardziej charakterystyczne dla systemów spiralnych. Większość badaczy klasyfikuje NGC 2775 jako galaktykę spiralną typu flokulentnego, oznaczaną jako SA(r)ab. Oznaczenie to sugeruje obecność struktury spiralnej pozbawionej poprzeczki, ale z wyraźną architekturą pierścieniową. Mimo to, część astronomów skłania się ku hipotezie, że NGC 2775 może należeć do rzadkiej grupy galaktyk soczewkowatych – stanowiących typ przejściowy łączący cechy systemów spiralnych i eliptycznych.

Jądro galaktyki, które rozciąga się na promień kątowy wynoszący 0,4 minuty łuku, wykazuje nieaktywny charakter i niemal całkowity brak gazu. Taka sytuacja ogranicza bieżące procesy formowania się gwiazd. Możliwą przyczyną tego stanu rzeczy jest duża częstotliwość dawnych eksplozji supernowych, które wyrzuciły materię gazową na zewnętrzne obszary. Istnieją solidne dowody sugerujące, że ta nietypowa morfologia jest efektem przeszłych interakcji galaktycznych, w tym zderzeń. Tezę tę wspiera odkrycie słabego ogona wodoru, który ciągnie się na blisko 100 000 lat świetlnych wokół NGC 2775. Ten gazowy ślad to najprawdopodobniej pozostałość po jednej lub więcej pochłoniętych galaktykach towarzyszących.

Sąsiednia galaktyka nieregularna, oznaczona jako NGC 2777, również prezentuje warkocz pływowy wodoru skierowany w stronę NGC 2775, co tylko umacnia przekonanie o ich wzajemnym oddziaływaniu grawitacyjnym. NGC 2775 jest dominującym składnikiem niewielkiej Grupy NGC 2775, do której zaliczają się także UGC 4781 i wspomniana NGC 2777. Ta grupa z kolei jest częścią większego Kompleksu Antylii-Hydry, znajdującego się w obrębie Supergromady Panny. Sam obiekt został odkryty przez Williama Herschela 19 grudnia 1783 roku.

Nowe dane pozyskane przez Hubble’a wzbogacono o obserwacje w świetle czerwonym pochodzącym od wodoru. Umożliwiło to precyzyjniejsze mapowanie obszarów intensywnego formowania się gwiazd w zewnętrznym pierścieniu. Na zdjęciach te rejony widoczne są jako delikatne, różowawe struktury. Pomimo trwającego powstawania gwiazd w pierścieniu zewnętrznym, galaktyka nie wykazuje obecnie cech aktywności typu „starburst”. NGC 2775 ma wymiary widoczne na niebie wynoszące orientacyjnie 4,3 na 3,3 minuty łuku, a jej jasność obserwowana to 10,4 magnitudo. W bazach danych potwierdzono rejestrację jednej supernowej – SN 1993Z (Typ Ia), której odkrycie miało miejsce 23 września 1993 roku. Obserwacje te pozwalają lepiej zrozumieć ewolucję galaktyk o złożonej historii zderzeń.