Tàu Vũ Trụ Voyager 1 Sắp Vượt Ngưỡng Một Ngày Ánh Sáng Vào Cuối Năm 2026

Tàu vũ trụ Voyager 1 của NASA đang được dự đoán sẽ đạt đến một cột mốc vị trí quan trọng vào cuối năm 2026, trở thành vật thể nhân tạo đầu tiên đạt khoảng cách từ Trái Đất tương đương với một ngày ánh sáng. Theo tính toán, thời điểm đánh dấu sự kiện này sẽ rơi vào khoảng ngày 13 hoặc ngày 15 tháng 11 năm 2026. Tại thời điểm đó, đầu dò sẽ cách xa điểm xuất phát của nó là 16,1 tỷ dặm, tương đương 25,9 tỷ kilômét. Khoảng cách này có ý nghĩa đặc biệt: một tín hiệu vô tuyến phát đi từ Trái Đất sẽ cần chính xác 24 giờ để đến được tàu vũ trụ, tạo nên một thành tựu nổi bật trong lịch sử khám phá không gian.

Tính đến cuối năm 2025, nhà du hành liên sao này đang ở khoảng cách xấp xỉ 15,7 tỷ dặm, hay 25,3 tỷ kilômét so với Trái Đất. Thời gian truyền tín hiệu một chiều hiện tại đo được là khoảng 23 giờ 32 phút. Sau cột mốc năm 2026, Voyager 1 sẽ không còn nằm trong phạm vi 24 giờ ánh sáng so với hành tinh của chúng ta nữa. Được phóng vào năm 1977, việc đầu dò này vẫn đang hoạt động gần năm thập kỷ sau khi phóng là minh chứng rõ nét cho sự bền bỉ về mặt kỹ thuật của sứ mệnh do NASA quản lý. Đáng chú ý, tàu vũ trụ này đã chính thức hoạt động trong không gian liên sao kể từ ngày 25 tháng 8 năm 2012, sau khi vượt qua ranh giới nhật quyển (heliopause).

Những thách thức vận hành gần đây đã đòi hỏi đội ngũ kỹ sư phải thực hiện các giải pháp kỹ thuật phức tạp. Vào tháng 11 năm 2023, tàu vũ trụ gặp phải sự cố hỏng hóc bộ nhớ khiến dữ liệu truyền đi bị nhiễu loạn cho đến khi các kỹ sư sửa chữa từ xa các đoạn mã trong hệ thống con dữ liệu chuyến bay. Thêm vào đó, đội ngũ đã khôi phục thành công các động cơ điều chỉnh quỹ đạo (TCM) vào năm 2025, nối tiếp một đợt kích hoạt tương tự đã diễn ra trong giai đoạn 2018 đến 2019. Những can thiệp này nhấn mạnh sự phụ thuộc ngày càng tăng vào các hệ thống tự hành, bởi lẽ độ trễ liên lạc, vốn đã gần 23 giờ 32 phút cho một chiều đi, sẽ sớm yêu cầu chu kỳ ra lệnh và xác nhận phải mất hai ngày khứ hồi.

Nguồn năng lượng cung cấp cho con tàu ở xa xôi này đến từ ba máy phát nhiệt điện đồng vị phóng xạ (RTG), chúng chuyển đổi nhiệt từ quá trình phân rã của plutoni-238 thành điện năng. Công suất này suy giảm theo một quy luật có thể dự đoán được: với chu kỳ bán rã 87,7 năm của nhiên liệu, con tàu mất đi khoảng bốn watt điện mỗi năm. Mặc dù sứ mệnh ban đầu được lên kế hoạch cho một giai đoạn hoạt động ngắn hơn, các tính toán hiện tại của NASA dự đoán rằng các RTG có thể duy trì đủ điện năng để truyền dữ liệu kỹ thuật thiết yếu cho đến khoảng năm 2036. Nguồn cung cấp năng lượng hữu hạn này đặt ra giới hạn cho tuổi thọ của sứ mệnh, điều này tương phản với hành trình không ngừng nghỉ của tàu vũ trụ hướng về chòm sao Xà Phu (Ophiuchus). Voyager 1 còn mang theo Đĩa Vàng, một thông điệp liên sao chứa đựng âm thanh và hình ảnh từ Trái Đất, và sứ mệnh này, cùng với người anh em song sinh Voyager 2, đại diện cho chương trình kéo dài lâu nhất của NASA.

Cột mốc một ngày ánh sáng sắp tới không chỉ là một con số mà còn là biểu tượng cho sự kiên trì của con người và quy mô vĩ đại của vũ trụ. Nó càng làm nổi bật tầm quan trọng của việc các nỗ lực khám phá không gian sâu trong tương lai cần phải tích hợp mức độ tự chủ cao hơn nữa để đối phó với những khoảng cách không tưởng.