ARIA: Mẫu xe điện sinh viên Eindhoven tự thiết kế để chủ xe có thể tự sửa chữa

Đội ngũ sinh viên TU/ecomotive thuộc Đại học Kỹ thuật Eindhoven (Hà Lan) vừa cho ra mắt ARIA, một mẫu xe điện đô thị được chế tạo với mục tiêu cốt lõi là giúp chủ sở hữu dễ dàng tự bảo dưỡng và sửa chữa. Khác biệt hoàn toàn so với xu hướng thiết kế 'dùng một lần' của nhiều mẫu xe điện hiện đại, ARIA được xây dựng theo cấu trúc mô-đun và có khả năng tháo lắp linh hoạt. Đây là mẫu xe thử nghiệm thứ mười của đội, và thông qua ARIA, các sinh viên mong muốn gửi một thông điệp mạnh mẽ tới các nhà sản xuất ô tô và quan chức châu Âu về hình mẫu một chiếc xe thực sự bền vững và có khả năng sửa chữa cao.

Triết lý thiết kế chủ đạo của ARIA xoay quanh nguyên tắc mọi bộ phận đều phải dễ dàng thay thế. Các mô-đun pin, tấm ốp thân xe và khối điện tử đều được thiết kế tách rời. Điều này có nghĩa là khi có sự cố, người dùng không cần phải thay thế cả nửa chiếc xe hay phụ thuộc hoàn toàn vào các trung tâm dịch vụ chính hãng. Chủ xe được hỗ trợ tối đa thông qua các hướng dẫn chi tiết, việc sử dụng các loại ốc vít tiêu chuẩn, bộ dụng cụ tích hợp sẵn và một ứng dụng di động giúp theo dõi tình trạng hoạt động của từng bộ phận.

Hệ thống pin được đầu tư nghiên cứu kỹ lưỡng. Thay vì sử dụng một khối pin lớn, nặng nề, ARIA tích hợp sáu mô-đun pin nhỏ gọn, mỗi mô-đun nặng khoảng 12 kg, cung cấp tổng dung lượng xấp xỉ 12,96 kWh. Những mô-đun này có thể được tháo lắp thủ công mà không cần đến thiết bị chuyên dụng. Tương tự, phần thân xe cũng được lắp ráp từ các tấm ốp có thể tháo rời; nếu một tấm bị trầy xước hoặc móp méo, nó có thể được thay thế nhanh chóng, đồng thời mở ra không gian tiếp cận các bộ phận bên dưới.

Cách tiếp cận này là lời phản hồi trực tiếp trước một vấn đề nhức nhối hiện nay: xe điện hiện đại thường khó sửa chữa do pin được tích hợp sâu và các giải pháp kỹ thuật phi tiêu chuẩn. Điều này gây khó khăn cho các xưởng sửa chữa độc lập, đồng thời khiến chủ xe phải đối mặt với hóa đơn đắt đỏ hoặc buộc phải loại bỏ xe sớm hơn dự kiến. Ông Taco Olmer, Trưởng nhóm dự án, khẳng định rằng ARIA được hình thành như một giải pháp thay thế cho thực trạng này. Dự án phát triển ARIA còn là một nỗ lực đa ngành, với sự tham gia hợp tác của sinh viên từ Đại học Khoa học Ứng dụng Fontys và Trường Cao đẳng Summa cùng với các sinh viên TU/e.

Khái niệm ARIA hoàn toàn phù hợp với tinh thần của sáng kiến 'Quyền được sửa chữa' (Right to Repair) đang được thúc đẩy tại châu Âu, vốn đã áp dụng cho thiết bị điện tử tiêu dùng nhưng lại gần như bỏ ngỏ đối với xe điện cá nhân. Đội ngũ TU/ecomotive tích cực ủng hộ liên minh Right to Repair Europe, đấu tranh cho quyền truy cập công bằng vào phụ tùng thay thế và phần mềm. ARIA không chỉ là một mẫu xe trưng bày; nó là minh chứng sống động cho thấy các nguyên tắc về khả năng sửa chữa có thể được áp dụng vào ngành công nghiệp ô tô như thế nào, giúp giảm bớt sự phụ thuộc vào thế độc quyền của các nhà sản xuất trong khâu bảo trì và dịch vụ.