Italiaanse Keuken Verheven tot Immaterieel Cultureel Erfgoed door UNESCO

Op 10 december 2025 heeft het Intergouvernementeel Comité van UNESCO, bijeen in New Delhi, India, een historisch besluit genomen. Zij hebben de traditionele Italiaanse keuken officieel opgenomen in de Representatieve Lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid. Premier Giorgia Meloni maakte bekend dat Italië hiermee het eerste land is wiens culinaire tradities deze brede en alomvattende erkenning ontvangen.

Deze nominatie, die Italië in 2023 in gang zette, markeerde een primeur voor UNESCO. Voor het eerst werd niet één specifiek recept of een geïsoleerde praktijk erkend, maar de gehele theoretische en praktische samenhang van de Italiaanse gastronomie als een complex fenomeen. Dit is een erkenning van de diepgewortelde culturele waarde van hun eetgewoonten.

Premier Meloni benadrukte dat voor de Italianen de keuken veel meer is dan louter een verzameling gerechten; het is de essentie van hun cultuur, tradities, harde werk en nationale rijkdom. Het Italiaanse gastronomische spectrum is breed en omvat de talloze variaties van pasta, de iconische pizza, diverse kazen, vleeswaren zoals prosciutto en salami, en natuurlijk de geliefde desserts zoals tiramisu en gelato.

Het idee om het gehele culinaire systeem te nomineren, in plaats van slechts losse elementen – zoals de kunst van de Napolitaanse pizzabakkers, die al in 2017 erkend werd – kwam voort uit een initiatief van Maddalena Fossati, hoofdredacteur van het tijdschrift La Cucina Italiana, en vooraanstaande Italiaanse chef-koks. Zij zagen de noodzaak om de gehele culturele context te beschermen.

Deze UNESCO-erkenning biedt Italië concrete voordelen. Het fungeert als een krachtig instrument om Italiaanse producten te beschermen tegen vervalsing en oneerlijke concurrentie op de wereldmarkt. Italië heeft nu de verplichting om, in samenwerking met de regionale gemeenschappen, een inventarisatie uit te voeren en deze culturele praktijk actief te waarborgen. Bovendien moet het land elke zes jaar een rapport indienen bij UNESCO over de maatregelen die zijn genomen om dit gastronomische erfgoed te behouden en over te dragen aan toekomstige generaties.

De opname in deze prestigieuze lijst onderstreept de cruciale rol die de Italiaanse keuken speelt in het vormgeven van de bio-culturele diversiteit van het land. Het brengt eeuwenoude gebruiken en regionale specificiteiten samen onder één noemer. Met deze toevoeging staat de Italiaanse keuken nu naast andere wereldwijde schatten, zoals de traditionele Japanse keuken ‘Washoku’ en de Cubaanse muziekstijl Son, die eveneens tijdens deze zitting erkenning kregen.

Italië is reeds een wereldleider wat betreft het totale aantal UNESCO Werelderfgoederen, met 61 plaatsen op de lijst, inclusief de ‘Mediterrane Dieet’ die al in 2010 werd toegevoegd. Deskundigen in de sector verwachten dat deze nieuwe status een flinke impuls zal geven aan het toerisme en de export van Italiaanse voedingsmiddelen wereldwijd zal stimuleren. Het is een kroon op het werk van generaties Italianen.