Wetenschappers ontdekken gedeelde genetische basis voor emotioneel en gedragsmatig profiel bij mens en Golden Retriever

Onderzoekers van de Universiteit van Cambridge hebben een opmerkelijke genetische overlap vastgesteld tussen de mens en de Golden Retriever, specifiek met betrekking tot emotionele en gedragsmatige kenmerken. Deze bevindingen, gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences, leveren voor het eerst bewijs dat specifieke genen die het gedrag van honden reguleren, correleren met menselijke eigenschappen zoals angstgevoeligheid, de neiging tot depressie en intelligentieniveaus.

Het wetenschappelijke team analyseerde het genetisch materiaal van maar liefst 1300 Golden Retrievers. Deze genetische data werd vergeleken met gedragsscores die eigenaren verstrekten via uitgebreide, gedetailleerde vragenlijsten. Dit grootschalige onderzoek, bekend als de Golden Retriever Lifetime Study, begon in 2012 en wordt gefinancierd door de Morris Animal Foundation. Gedurende het project vulden de eigenaren jaarlijks enquêtes in waarin 73 verschillende gedragsmanifestaties werden beoordeeld, onderverdeeld in 14 categorieën. Deze rijke dataset maakte een betrouwbare voorspelling van diverse karaktertrekken mogelijk.

Door middel van een genomische associatiestudie identificeerden de wetenschappers twaalf genen die direct verband houden met gedragspatronen bij honden. Denk hierbij aan leervermogen, energieniveau, angst voor onbekende objecten en agressie. Een cruciale stap was de vergelijkende analyse met menselijke genoomgegevens. Deze analyse toonde aan dat dezelfde twaalf hondengenomen de basis vormen voor emotionele toestanden en gedragskenmerken bij mensen. Dr. Eleanor Raffan, de hoofdonderzoeker, benadrukte dat deze resultaten overtuigend aantonen dat er een gemeenschappelijke genetische fundering voor gedrag bestaat tussen beide soorten.

Een bijzonder interessant gen dat naar voren kwam, was PTPN1. Bij Golden Retrievers is dit gen gelinkt aan agressie tegenover andere honden, terwijl het bij mensen geassocieerd wordt met zowel een hoog IQ als een verhoogd risico op het ontwikkelen van depressie. Een andere geïdentificeerde marker, gevonden bij retrievers die neigen naar ‘niet-sociaal-angstig’ gedrag (zoals angst voor stofzuigers), correleert bij mensen met verhoogde prikkelbaarheid en gevoeligheid. De onderzoekers, waaronder hoofdauteur en promovendus Enoch Alex, wijzen erop dat genetica een sturende rol speelt in gedrag. Dit betekent dat sommige honden genetisch vatbaarder zijn voor stress, wat ten onrechte als ‘slecht gedrag’ kan worden bestempeld.

Een andere significante ontdekking betrof het gen ROMO1, dat bij Golden Retrievers het leervermogen mede bepaalt. Bij mensen is dit specifieke gen gelinkt aan intelligentiescores en emotionele responsiviteit. Deze observatie versterkt het inzicht dat de emotionele toestand van een huisdier een rol speelt bij training. Het begrijpen van de genetische basis van kenmerken zoals de schuwheid bij retrievers en angststoornissen bij mensen, kan nieuwe wegen openen voor de toepassing van medicamenteuze behandelingen in de diergeneeskunde. Professor Daniel Mills merkte op dat de focus op één specifiek ras het genetische ‘ruis’ elimineerde, waardoor honden een waardevol model zijn geworden voor het bestuderen van menselijke psychische toestanden.