NASA Xác Nhận Đập Tam Hiệp Ảnh Hưởng Đến Sự Quay Của Trái Đất

Các nghiên cứu được NASA thẩm định đã xác nhận rằng việc tích trữ lượng nước khổng lồ tại Đập Tam Hiệp, nằm ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, tạo ra một tác động có thể định lượng được lên động lực quay của Trái Đất. Hiện tượng này tuân theo nguyên lý bảo toàn mômen động lượng, tương tự như cách một vật thể quay thay đổi tốc độ khi sự phân bố khối lượng của nó dịch chuyển. Khi tích đầy, hồ chứa của đập chứa khoảng 40 kilômét khối, tương đương 40 tỷ tấn nước, được tập trung tại một vị trí địa lý cố định.

Nhà địa vật lý học Tiến sĩ Benjamin Fong Chao thuộc Trung tâm Bay Không gian Goddard của NASA đã lượng hóa tác động này vào năm 2005. Phân tích của ông cho thấy việc dịch chuyển khối lượng nước này có thể làm kéo dài ngày Trái Đất thêm khoảng 0,06 micro giây. Sự thay đổi khối lượng này cũng được tính toán là gây ra sự dịch chuyển tương ứng trong trục quay của Trái Đất, ước tính khoảng 2 centimet. Mặc dù những thay đổi này không thể cảm nhận được trong cuộc sống hàng ngày của con người, chúng lại có ý nghĩa quan trọng đối với các phép đo địa vật lý và thiên văn học có độ chính xác cao.

Đập Tam Hiệp là một trụ cột quan trọng trong cơ sở hạ tầng năng lượng của Trung Quốc, hiện cung cấp khoảng 3% tổng nhu cầu năng lượng của quốc gia này, với sản lượng vượt quá tổng công suất của 15 nhà máy điện hạt nhân tiêu chuẩn. Công trình này bắc qua sông Dương Tử, có chiều rộng 2.335 mét và cao 185 mét so với mực nước biển, với chi phí xây dựng ước tính dao động từ 20,4 tỷ đến 37 tỷ đô la trong suốt 17 năm thi công. Điều này minh chứng cho thấy quy mô của các công trình nhân tạo lớn có thể tác động đến cơ học hành tinh như thế nào.

Tác động của con người lên sự quay này được đặt trong bối cảnh so sánh với các quá trình làm mất khối lượng tự nhiên, chẳng hạn như sự tan chảy của các dải băng ở hai cực. Quá trình này làm dịch chuyển khối lượng hành tinh về phía xích đạo, kéo dài ngày Trái Đất với tốc độ nhanh nhất được ghi nhận trong thế kỷ qua, khoảng 1,33 mili giây mỗi 100 năm. Ảnh hưởng của đập, dù nhỏ bé so với các lực tự nhiên như ma sát thủy triều của Mặt Trăng (làm ngày dài thêm khoảng hai mili giây mỗi thế kỷ), vẫn là một điểm dữ liệu quan trọng. Để so sánh, trận động đất Sumatra năm 2004 đã dịch chuyển đủ khối lượng để rút ngắn ngày đi 2,68 micro giây, một hiệu ứng lớn hơn đáng kể so với đóng góp của con đập.

Ảnh hưởng tích lũy của hàng nghìn con đập trên toàn cầu được cho là đã làm dịch chuyển trục quay của Trái Đất gần một mét trong những thập kỷ gần đây, theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Geophysical Research Letters. Quy mô khổng lồ của Đập Tam Hiệp, với khả năng chứa tới 40 tỷ mét khối nước, khiến đóng góp cụ thể của nó trở thành tâm điểm để hiểu rõ hơn về sự liên kết giữa cơ sở hạ tầng nhân tạo quy mô lớn và sự ổn định địa vật lý của hành tinh. Hơn nữa, sức nặng của hồ chứa này còn được ghi nhận là có liên quan đến sự gia tăng hoạt động địa chấn ở phía tây Tứ Xuyên, với hơn 30.000 trận động đất nhỏ được ghi nhận từ năm 2000 đến 2024 do hiện tượng địa chấn gây ra bởi hồ chứa.