NASA Potwierdza: Zapora Trzech Przełomów Wpływa na Rotację Ziemi

Badania naukowców, których wyniki zostały potwierdzone przez NASA, jednoznacznie wskazują, że ogromne zasoby wody zgromadzone w Zbiorniku Trzech Przełomów w chińskiej prowincji Hubei wywierają mierzalny wpływ na dynamikę obrotową naszej planety. Zjawisko to opiera się na zasadzie zachowania momentu pędu, analogicznie do tego, jak zmienia się prędkość obracającego się obiektu, gdy jego rozkład masy ulega przesunięciu. W pełni napełniony zbiornik tej zapory mieści około 40 kilometrów sześciennych wody, co odpowiada 40 miliardom ton masy skoncentrowanej w jednym, stałym punkcie geograficznym.

Kwantyfikacji tego efektu dokonał w 2005 roku geofizyk, doktor Benjamin Fong Chao z Centrum Lotów Kosmicznych imienia Roberta H. Goddarda NASA. Jego szczegółowa analiza wykazała, że relokacja tej masy wodnej może spowodować wydłużenie doby ziemskiej o przyrost rzędu 0,06 mikrosekundy. Jednocześnie obliczono, że to przesunięcie masy skutkuje również odpowiednim przemieszczeniem osi obrotu Ziemi, szacowanym na około 2 centymetry. Choć te drobne zmiany są dla codziennego ludzkiego doświadczenia niezauważalne, mają one istotne znaczenie dla precyzyjnych pomiarów geofizycznych i astrofizycznych.

Zapora Trzech Przełomów stanowi kluczowy element chińskiej infrastruktury energetycznej. Obecnie dostarcza ona około 3% całkowitego zapotrzebowania energetycznego kraju, co przewyższa łączną moc wyjściową 15 standardowych elektrowni jądrowych. Ta monumentalna konstrukcja rozciąga się na rzece Jangcy, mierząc 2 335 metrów szerokości i 185 metrów wysokości nad poziomem morza. Jej budowa, realizowana przez 17 lat, pochłonęła szacunkowo od 20,4 do 37 miliardów dolarów. Stanowi to wymowny dowód na to, jak przedsięwzięcia antropogeniczne na taką skalę mogą oddziaływać na mechanikę planetarną.

Wpływ działalności człowieka na rotację Ziemi kontrastuje z efektami naturalnego topnienia lądolodów. Utrata masy lodowej przesuwa masę planety bliżej równika, co skutkuje wydłużeniem doby w tempie około 1,33 milisekundy na 100 lat – to najszybsze tempo odnotowane w ostatnim stuleciu. Chociaż wpływ zapory jest znikomy w porównaniu z siłami naturalnymi, takimi jak tarcie pływowe Księżyca, które wydłuża dobę o około dwie milisekundy na stulecie, stanowi ona ważny punkt odniesienia w badaniach. Dla porównania, trzęsienie ziemi na Sumatrze w 2004 roku przesunęło masę na tyle, by skrócić dobę o 2,68 mikrosekundy, co jest efektem znacznie większym niż ten generowany przez samą zaporę.

Według badań opublikowanych w czasopiśmie Geophysical Research Letters, skumulowany efekt działania tysięcy tam na całym świecie mógł spowodować przesunięcie osi obrotu Ziemi o niemal metr w ciągu ostatnich dekad. Ze względu na gigantyczne rozmiary Zapory Trzech Przełomów, zdolnej zatrzymać do 40 miliardów metrów sześciennych wody, jej specyficzny wkład jest kluczowy dla zrozumienia wzajemnych powiązań między masową infrastrukturą ludzką a stabilnością geofizyczną planety. Co więcej, ciężar zgromadzonej wody w zbiorniku wiąże się ze wzrostem aktywności sejsmicznej w zachodnim Syczuanie; w latach 2000-2024 odnotowano tam ponad 30 000 małych wstrząsów spowodowanych sejsmicznością indukowaną przez zbiornik.