Ultimatum Trumpa dla Ukrainy: 28 punktów planu pokojowego i termin do 27 listopada

W piątek, 21 listopada 2025 roku, w obliczu narastających napięć na arenie międzynarodowej, Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump przedstawił Kijowowi ultimatum dotyczące jego 28-punktowej propozycji uregulowania konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Głowa Białego Domu, udzielając wywiadu dla Fox Radio, wyznaczyła ostateczny termin na oficjalną odpowiedź ze strony Ukrainy – Dzień Dziękczynienia, 27 listopada 2025 roku. Trump ostrzegł, że kontynuowanie działań zbrojnych poskutkuje utratą przez Ukrainę terytoriów większych niż te, które już zaproponowano do ustąpienia Rosji.

Jak donoszą źródła, plan ten został opracowany przy współudziale specjalnego wysłannika Steve’a Bannon’a oraz Sekretarza Stanu Marco Rubio. Niektóre media, powołując się na The Guardian, zwracają uwagę, że dokument zawiera sformułowania, które mogą sugerować jego pierwotne powstanie w języku rosyjskim, w tym odniesienie do kwestii „nazizmu”. Propozycja, stanowiąca aktualizację inicjatywy omawianej w sierpniu 2025 roku w Anchorage, wymaga od Ukrainy de facto uznania Krymu, a także Ługańska i Doniecka za terytoria rosyjskie, przy jednoczesnym zamrożeniu linii kontaktowych w obwodach chersońskim i zaporoskim. Ponadto, dokument ogranicza liczebność Sił Zbrojnych Ukrainy do 600 000 żołnierzy i formalizuje konstytucyjny zakaz przystąpienia do NATO.

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski określił ultimatum jako „niemożliwy wybór” pomiędzy zachowaniem godności narodowej a ryzykiem utraty Stanów Zjednoczonych jako kluczowego partnera. Mimo tak ostrej oceny, zespół Zełenskiego, w tym Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Rustem Umierow, potwierdził otrzymanie dokumentu i rozpoczął jego dogłębną analizę. Strona ukraińska podjęła również kroki na froncie humanitarnym, zwracając się do Watykanu.

Delegacja ukraińska spotkała się z Papieżem Leonem XIV, prosząc o oficjalne ugruntowanie roli Stolicy Apostolskiej jako mediatora w kwestiach dotyczących powrotu deportowanych dzieci i ludności cywilnej. Wicepremier Iryna Wereszczuk podkreśliła, że formalizacja tego procesu za pośrednictwem Watykanu zmusiłaby stronę rosyjską do odpowiedzi na wnioski o zwrot. Warto zaznaczyć, że sam Papież Leon XIV wcześniej oceniał rolę Watykanu jako bezpośredniego pośrednika w konflikcie jako mało realistyczną.

Stanowisko Federacji Rosyjskiej, przedstawione przez Prezydenta Władimira Putina 21 listopada podczas posiedzenia Rady Bezpieczeństwa, zakłada, że ów 28-punktowy plan może stanowić bazę dla ostatecznego porozumienia. Putin potwierdził gotowość do rozmów, zaznaczając, że obecna dynamika na polu walki, zwłaszcza postępy pod Pokrowśkiem, jest satysfakcjonująca dla Moskwy.

Sojusznicy europejscy zareagowali z rezerwą. Kanclerz Niemiec Friedrich Merz odbył poufną rozmowę z Prezydentem Trumpem, po której uzgodniono kontynuację konsultacji na szczeblu doradców ds. bezpieczeństwa narodowego. Przywódcy tacy jak Emmanuel Macron i Keir Starmer zapewnili Kijów o swoim wsparciu, jednak podkreślili, że pokój nie może oznaczać kapitulacji. Prezydent Rumunii Nicușor Dan zaznaczył nierozerwalny związek pomiędzy warunkami pokoju a bezpieczeństwem całej Europy.