Fytomining in 2025: Planten als Sleutel tot Zuivering en Nikkelwinning

Wetenschappelijk onderzoek, uitgevoerd in januari 2025, heeft het aanzienlijke potentieel van bepaalde plantensoorten voor het saneren van tropische gebieden in Colombia, vervuild door goudwinning, bevestigd. Deze methode, bekend als fytomining, berust op het natuurlijke vermogen van planten om zware metalen, inclusief sporen van goud, op te nemen en op te slaan. Het wint snel aan populariteit als een ecologisch verantwoorde tegenhanger van traditionele mijnbouwmethoden, met name voor de winning van nikkel, een metaal dat cruciaal is voor de productie van batterijen voor elektrische voertuigen.

Planten die fungeren als hyperaccumulatoren staan centraal in deze groeiende sector. Deze soorten zijn in staat metalen te concentreren in hoeveelheden die honderden malen hoger liggen dan de normale niveaus. Het Franse bedrijf Genomines, opgericht in augustus 2021 door Fabien Cutchekean en Dr. Dali Rachid, ontving in 2025 een investering van 45 miljoen dollar tijdens hun Series A-financieringsronde. Het doel is om genetisch gemodificeerde planten in te zetten voor de extractie van nikkel van batterijkwaliteit. Deze aanpak wordt gepositioneerd als kostenefficiënter en minder emissie-intensief dan conventionele mijnbouw.

Het team van Genomines, bestaande uit 25 medewerkers, is verdeeld over vestigingen in Frankrijk en Zuid-Afrika, waar proefprojecten gepland staan. De investeringsronde werd geleid door Engine Ventures en Forbion BioEconomy, met Hyundai Motor Group als een van de deelnemende partijen. Dit toont aan dat grote spelers in de automobielsector de strategische waarde van deze duurzame winningstechnologie inzien.

De wereldwijde ontwikkeling van fytomining in 2025 omvat ook berichten uit Albanië, waar boeren zijn begonnen met het oogsten van nikkel met behulp van Alyssum-soorten. Ondertussen voeren Franse onderzoekers veldproeven uit in Griekenland, Spanje en Albanië. Wetenschappers verleggen de grenzen van dit veld en speculeren dat bepaalde varens zeldzame aardmetalen (ZAM's) zouden kunnen accumuleren. Recente bevindingen van Chinese wetenschappers, gepubliceerd in Environmental Science & Technology, wijzen uit dat de varen Blechnum orientale niet alleen ZAM's verzamelt, maar ook nanokristallen van monaziet binnen zijn weefsels synthetiseert. Dit is de eerste gedocumenteerde instantie waarbij een levend organisme actief minerale structuren met ZAM's vormt. Deze biologisch geproduceerde monaziet blijkt bovendien zuiver en niet-radioactief te zijn.

Hoewel fytomining een proces is dat veel tijd vergt, biedt het een duurzame route voor de ontgifting van bodems die vervuild zijn met industriële residuen, zoals cadmium. Bovendien levert het schonere bronnen van strategische grondstoffen op. Neem bijvoorbeeld de plant Odontarrhena (voorheen Alyssum murale): tot wel 3% van zijn biomassa kan uit nikkel bestaan. Het invasieve karakter van deze soort beperkt echter de grootschalige industriële toepassing. In 2025 markeert fytomining een verschuiving van passieve bodemsanering naar actieve biosynthese van essentiële hulpbronnen. Dit biedt een welkome oplossing voor de toenemende vraag naar nikkel; de IEA voorspelt een verviermalig stijging tegen 2040, terwijl de ontwikkeling van een traditionele nikkelmijn tot wel vijftien jaar kan duren voordat de exploitatie start.