Thandiswa Mazwai và 'Sankofa': Sự Trở Về Để Vươn Xa

Vào ngày 14 tháng 12 năm 2025, tại Johannesburg, trong khuôn khổ Lễ trao giải Âm nhạc Nam Phi lần thứ 31 (SAMA31), Thandiswa Mazwai đã tỏa sáng rực rỡ như nốt nhạc chủ đạo của đêm. Nữ nghệ sĩ này đã mang về nhà bốn giải thưởng danh giá, bao gồm giải thưởng quan trọng nhất: Nữ nghệ sĩ của năm, cùng với sự công nhận cho Album nhạc đương đại dành cho người lớn thể loại Afro xuất sắc nhất, Sản xuất xuất sắc nhất và Kỹ thuật âm thanh xuất sắc nhất.

Những con số này không chỉ là thống kê khô khan của một giải thưởng. Chúng kể về một câu chuyện mạnh mẽ về sự trở lại của một giọng ca, một sự trở lại không chỉ mang tính cá nhân mà còn kết nối sâu sắc với cội nguồn văn hóa.

'Sankofa': Ý Nghĩa Của Tên Gọi Và Hành Động

Từ 'Sankofa' bắt nguồn từ ngôn ngữ Akan, mang ý nghĩa 'quay về và lấy lại'. Trong bối cảnh album, đây không chỉ là một biểu tượng trang trí; nó là một triết lý hành động, một phương pháp tiếp cận nghệ thuật.

Album 'Sankofa', được phát hành vào ngày 10 tháng 5 năm 2024, ra mắt sau nhiều năm vắng bóng các dự án lớn của Mazwai. Nó đánh dấu một sự 'trở về nguồn cội' hơn là một sự 'tái xuất giang hồ' đơn thuần – một nơi mà âm nhạc vẫn là ký ức, chưa bị thương mại hóa quá mức.

Âm Thanh Của 'Sankofa': Lưu Trữ, Jazz Và Hiện Đại

Album 'Sankofa' được thai nghén qua quá trình làm việc giữa ba trung tâm văn hóa lớn: Johannesburg, Dakar và New York. Điều này tạo nên một sự tinh tế hiếm thấy trong âm nhạc: album kết hợp các đoạn mẫu (sample) lưu trữ từ tiếng Xhosa (bao gồm cả tư liệu từ Thư viện Quốc tế Âm nhạc Châu Phi tại Đại học Rhodes), sự phóng khoáng của nhạc Jazz, và nhịp điệu Tây Phi. Tất cả tạo thành một cây cầu vững chắc nối liền quá khứ với hơi thở của hiện tại.

Đội ngũ sản xuất và các nhạc sĩ tham gia vào dự án này, bao gồm Tendai Shoko, Nduduzo Makhathini và Meshell Ndegeocello, đã tạo nên một tổng thể âm thanh không giống như sự góp mặt của nhiều nghệ sĩ khách mời, mà giống như một 'tấm vải dệt liền mạch' hoàn hảo.

Ba Thập Kỷ Trên Sân Khấu – Cảm Giác Như Lần Đầu Tiên

Mazwai là một trong những nghệ sĩ định hình nên âm thanh hậu phân biệt chủng tộc của Nam Phi. Từ những năm đầu tiên gắn bó với các ban nhạc tiên phong của thành phố, đến thời kỳ giọng hát của cô trở thành một dấu ấn văn hóa cho cả một thế hệ.

Những chia sẻ của cô sau lễ trao giải mang đậm tính nhân văn: cô cảm nhận được sự công nhận này 'giống như lần đầu tiên cô nhận SAMA' sau một thời gian dài' – như một điểm khởi đầu mới mẻ.

Tiếp Nối Câu Chuyện: Lễ Hội Sankofa

Ngay sau những chiến thắng vang dội, Mazwai đã xác nhận kế hoạch tổ chức Lễ hội Sankofa. Sự kiện này dự kiến diễn ra vào ngày 28 tháng 2 năm 2026, tại Big Top Arena, Carnival City (Johannesburg). Lễ hội được tổ chức nhân dịp cô bước sang tuổi 50 và kỷ niệm 30 năm hoạt động nghệ thuật. Nó được hình dung như một không gian nơi nhịp điệu truyền thống gặp gỡ âm thanh đương đại, không bị chi phối bởi sự vội vã hay 'ồn ào', mà hướng tới sự tự do và tinh thần cộng đồng.

Điều Mà Sự Kiện Này Mang Lại Cho Dòng Chảy Âm Nhạc Toàn Cầu

Có lẽ bí mật lớn nhất đằng sau thành công vang dội này chính là câu nói của cô: 'như lần đầu tiên'.

Trạng thái 'như lần đầu tiên' là khi âm nhạc không bao giờ bị cũ kỹ. Đó không phải là sự hoài niệm, cũng không phải là sự lặp lại. Đó là trạng thái thăng hoa, nơi quá khứ trở thành điểm tựa vững chắc chứ không phải gánh nặng, và giọng hát vang lên tự do hơn, sâu sắc hơn, chân thật hơn.

Chính nhờ khả năng kinh ngạc trước những điều mới mẻ này mà thành công có thể kéo dài hàng thập kỷ.

Tuần lễ này đã mang lại cho dòng chảy âm nhạc hành tinh không phải sự ồn ào, mà là sự tươi mới: âm nhạc hoàn toàn có thể được hồi tưởng lại – như thể lần đầu tiên ta được nghe nó.