Giáo dục Tiên tiến Tập trung vào Rủi ro Kỹ thuật số và Vai trò Cốt lõi của Giao tiếp Gia đình

Giáo dục cấp tiến đang dịch chuyển trọng tâm sang các phương pháp tiếp cận hiện đại nhằm giải quyết những thách thức do thế giới kỹ thuật số đặt ra cho trẻ em. Một hội nghị gần đây, được Cơ quan Phát triển Mevlana (MEVKA) có trụ sở tại Konya và Karaman hỗ trợ, đã trở thành diễn đàn quan trọng để thảo luận về vấn đề này. MEVKA là một tổ chức chính phủ khu vực được thành lập theo Quyết định số 2008/14306 ngày 22 tháng 11 năm 2008 của Hội đồng Bộ trưởng, hoạt động nhằm giảm thiểu chênh lệch phát triển và tăng cường khả năng cạnh tranh kinh tế của khu vực Konya và Karaman.

Trong khuôn khổ một dự án nhằm cải thiện các cơ chế hỗ trợ xã hội cho gia đình và trẻ em, nhà giáo dục kiêm tác giả Zekeriya Efiloğlu đã trình bày một tham luận quan trọng mang tên 'Thế giới Kỹ thuật số, Con em Chúng ta và Gia đình'. Bài thuyết trình này, dựa trên dữ liệu cập nhật đến năm 2025, đã đề cập đến các chủ đề cốt lõi bao gồm tầm quan trọng của giao tiếp gia đình, nguy cơ nghiện kỹ thuật số, và những tác động đa chiều của mạng xã hội đối với thanh thiếu niên. Sự kiện này phản ánh xu hướng chung trong lĩnh vực giáo dục, nơi các chuyên gia như Giáo sư, Tiến sĩ Huỳnh Văn Sơn cũng nhấn mạnh rằng việc trang bị năng lực số cho học sinh tiểu học là yêu cầu cấp thiết để hình thành công dân số toàn diện.

Ông Efiloğlu đặc biệt nhấn mạnh rằng việc bảo vệ trẻ em khỏi các mối nguy hiểm trực tuyến và nuôi dưỡng sự tương tác lành mạnh với công nghệ là trách nhiệm chung của toàn xã hội, không chỉ riêng phụ huynh. Ông cảnh báo rằng việc sử dụng mạng xã hội quá mức có thể làm xói mòn các khái niệm cơ bản về tình yêu thương và sự tôn trọng trong cấu trúc gia đình. Thực tế này được củng cố bởi các nghiên cứu cho thấy, mặc dù Việt Nam nằm trong nhóm 10 quốc gia có tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng mạng xã hội cao nhất châu Á, hơn 60% thanh thiếu niên chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng bảo vệ thông tin cá nhân.

Phương pháp tiếp cận cấp tiến này đặt nền tảng vào việc bảo vệ trẻ em khỏi nội dung độc hại trên mạng và các trò chơi có khả năng thay đổi hành vi, bao gồm cả những ứng dụng liên quan đến trí tuệ nhân tạo. Một nguyên tắc trọng tâm được đề xuất là thiết lập các mối quan hệ tình cảm và yêu thương bền chặt với con cái. Những kết nối gia đình này được trình bày như là hình thức kết nối thiết yếu cao nhất, phù hợp với các ưu tiên phát triển xã hội khu vực mà MEVKA đang hướng tới, vốn bao gồm việc nuôi dưỡng những cá nhân có học thức và văn hóa. Biện pháp bảo vệ được coi là quan trọng nhất chính là sự gắn kết về mặt cảm xúc trong gia đình, được xem là lá chắn tối thượng.

Trong bối cảnh chuyển đổi số, các tổ chức như Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đã triển khai các chiến lược quốc gia nhằm giảm thiểu rủi ro. Cụ thể, Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em giai đoạn 2021-2030 và Chương trình “Bảo vệ và hỗ trợ trẻ em tương tác lành mạnh, sáng tạo trên môi trường mạng giai đoạn 2021 – 2025” đã được phê duyệt. Điều này cho thấy sự đồng bộ giữa các nỗ lực giáo dục cá nhân và chiến lược quốc gia nhằm giảm thiểu các rủi ro như nguy cơ bị lừa đảo hoặc 'bắt cóc online', vốn đang gia tăng nhanh chóng trong giai đoạn 2023–2025 theo ghi nhận của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao. Việc tăng cường phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội là yếu tố then chốt để xây dựng môi trường số an toàn cho thế hệ tương lai.