Hubble Teleskobu, Yoğun Yıldız Oluşumu Gösteren NGC 1792 Galaksisinin Detaylı Görüntüsünü Yayınladı

NASA ve Avrupa Uzay Ajansı'nın (ESA) ortak projesi olan Kozmik Teleskop Hubble, yoğun yıldız oluşumuyla dikkat çeken sarmal galaksi NGC 1792'nin iyileştirilmiş bir görüntüsünü kamuoyuna sundu. Dünya'dan 50 milyon ışıkyılından fazla uzaklıkta, güney yarımküredeki Güvercin (Columba) takımyıldızında yer alan bu galaksinin yeni çekilen ve 2025 yılı boyunca toplanan ek verileri içeren bu kare, astrolojik faaliyetlere dair çok daha ayrıntılı bir bakış açısı sunuyor. ESA, bu yeni görüntüyü Aralık 2025'in başlarında yayınladı.

NGC 1792, adından da anlaşılacağı gibi, yoğun bir yıldız oluşumu patlaması yaşayan bir galaksi olarak sınıflandırılıyor. Bu durum, sarmal kollarının adeta 'yıldız yuvalarıyla' dolup taştığı, yeni yıldızların hızla doğduğu bir merkezi işaret ediyor. Bu yüksek aktivite, galaksinin kütlesine kıyasla onu oldukça parlak kılıyor, bu da onu astronomlar için cazip bir inceleme nesnesi haline getiriyor. Kollarda gözlemlenen kırmızımsı parlamalar, H-alfa emisyonuna karşılık geliyor. Bu emisyonlar, yeni yıldızların doğduğu yoğun moleküler hidrojen bulutlarının varlığının doğrudan kanıtıdır. Yeni oluşan genç yıldızlar, yaydıkları güçlü ultraviyole radyasyonla çevredeki gazı iyonize ederek bu karakteristik kırmızı rengi oluşturuyor.

Gözlemciler, NGC 1792'nin bu nispeten dağınık görünümünün ve hızlanan yıldız oluşumunun, daha büyük komşusu olan NGC 1808 galaksisiyle yaşadığı kütleçekimsel etkileşimden kaynaklandığını düşünüyorlar. NGC 1808'in uyguladığı güçlü kütleçekimsel baskının, NGC 1792'deki gaz rezervlerini harekete geçirdiği ve yıldız oluşumu sürecini, dış etkilerin daha yoğun hissedildiği tarafta yoğunlaştırdığı tahmin ediliyor. Bu durum, NGC 1792'yi gaz dinamiği, yıldız kümeleri ve süpernovaların etkileşimlerini incelemek açısından önemli bir vaka çalışması yapıyor.

Güncellenmiş bu görüntü, Hubble'ın dördüncü servis görevi kapsamında Mayıs 2009'da WFPC2 yerine monte edilen Geniş Alan Kamerası 3 (WFC3) kullanılarak elde edildi. WFC3, 200 nm ile 1700 nm arasındaki geniş bir dalga boyu aralığında görüntüleme yapabilme yeteneğine sahiptir. 2025'te eklenen veriler, galaksinin iç süreçlerine dair anlayışımızı derinleştiriyor. Samanyolu'nun aksine merkezi bir çubuğa sahip olmayan NGC 1792, dış etkilerin şekillendirdiği sarmal galaksi morfolojisine iyi bir örnek teşkil ediyor. Bu sayede PHANGS-HST ekibi gibi bilim insanları, dış kuvvetlerin galaktik yapıyı ve evrimi nasıl etkilediğini inceleyebiliyorlar.

LEDA 16709 olarak da bilinen bu galaksi, ilk olarak İskoçyalı astronom James Dunlop tarafından 4 Ekim 1826 tarihinde kataloglanmıştır. Dunlop, 1823 ile 1826 yılları arasında Avustralya'nın Yeni Güney Galler eyaletindeki Parramatta'da çalışırken yaklaşık 7385 yıldız ve çok sayıda parlak derin uzay nesnesini kayda geçirmiştir. Onun en meşhur keşiflerinden biri, yine bir yıldız oluşumu patlaması gösteren NGC 5128 yani Centaurus A radyo galaksisidir. NGC 1792'nin bu yeni portresi, uzak galaksilerde aktif yıldız oluşumunu tetikleyen kütleçekimsel rahatsızlıkların rolünü bir kez daha gözler önüne seriyor.