Köpekbalığı Dişleri Okyanus Asitlenmesinden Etkileniyor: Bilim İnsanları Uyarıyor

Son araştırmalar, atmosferdeki karbondioksit artışının neden olduğu okyanus asitlenmesinin, köpekbalıklarının dişlerinde önemli ölçüde tahribata yol açtığını gösteriyor. Bu durum, deniz ekosistemleri için ciddi bir tehdit oluştururken, köpekbalıklarının hayatta kalma ve avlanma yeteneklerini olumsuz etkileyebilir.

Ağustos 2025'te Heinrich Heine Üniversitesi Düsseldorf tarafından yapılan bir araştırma, karaya vurmuş köpekbalığı dişlerinin, 2300 yılı için öngörülen pH 7.3 seviyesindeki deniz suyuna maruz bırakıldığında çatlaklar ve kök korozyonu gibi ciddi hasarlar gösterdiğini ortaya koydu. Bu bulgular, köpekbalıklarının avlanma becerilerini bozarak popülasyonlarını etkileyebileceğine işaret ediyor.

Port Jackson köpekbalıkları üzerinde yapılan başka bir çalışma ise, asitli deniz suyunun dişleri daha kırılgan hale getirdiğini, ancak ısınmayla birleştiğinde diş dayanıklılığının şaşırtıcı bir şekilde arttığını belirtti. Bu durum, köpekbalıklarında potansiyel mineralizasyon değişikliklerine işaret ediyor ve okyanus asitlenmesinin köpekbalığı fizyolojisi üzerindeki karmaşık etkilerini vurguluyor.

Bilim insanları, köpekbalığı dişlerinin yüksek oranda mineralize fosfatlardan oluşmasına rağmen, gelecekteki okyanus asitlenmesi senaryoları altında korozyona karşı savunmasız olduğunu belirtiyor. pH 7.3'teki dişlerde, mevcut okyanus koşullarını temsil eden pH 8.1'deki dişlere göre iki kat daha fazla hasar gözlemlendi. Bu hasar, dişlerin kenarlarındaki ince ayrıntıların kaybına ve kök korozyonunun artmasına neden oluyor.

Köpekbalıklarının dişlerini sürekli yenileme yeteneği bir adaptasyon olsa da, asitli koşullara uzun süreli maruz kalmanın etkilerini telafi etmek için yeterli olmayabileceği düşünülüyor. Bu durum, özellikle diş değiştirme oranları daha yavaş olan türler için daha belirgin olabilir. Dişlerdeki hasarın avlanma yetenekleri üzerinde işlevsel bir etkisi olup olmayacağı ise gelecekteki çalışmalarla aydınlatılacak.

Bu gelişmeler, okyanus asitlenmesinin sadece kabuklu deniz canlılarını değil, aynı zamanda denizlerin zirve yırtıcılarını da etkileyerek daha geniş bir ekolojik dengeyi tehdit ettiğini gösteriyor. İnsan kaynaklı CO2 emisyonlarının azaltılması, bu olumsuz etkilerin hafifletilmesi için kritik öneme sahip.