Fela Kuti: Nie Lękajcie Się Człowieka — Głos, Który Nie Znał Strachu

Firma medialna Higher Ground, założona przez byłego prezydenta Stanów Zjednoczonych Baracka Obamę i jego żonę Michelle Obamę, zaprezentowała swój najnowszy projekt audio. Jest nim dwunastoczęściowy podcast zatytułowany „Fela Kuti: Fear No Man”, poświęcony życiu i dziedzictwu nigeryjskiego pioniera afrobeat. Premiera tej serii miała miejsce na platformie Audible w dniu 15 października, a od 22 października stała się dostępna również dla słuchaczy korzystających z innych popularnych serwisów streamingowych.

Sam Barack Obama osobiście wprowadził słuchaczy w tę serię, podkreślając niezwykłą postać nigeryjskiego artysty. Nazwał Felę Kutiego „geniuszem muzycznym, którego twórczość jest nierozerwalnie związana z jego głębokim zaangażowaniem społecznym i postawą obywatelską”. Podcast ten stanowi dogłębne studium ścieżki życiowej twórcy afrobeat, analizując jego ewolucję artystyczną i polityczną.

Narracja rozpoczyna się od wczesnych inspiracji jazzowych, które ukształtowały młodego Kutiego, i prowadzi aż do momentu jego transformacji w zdeklarowanego pan-afrykanistę. Kluczowym punktem zwrotnym w jego ideologicznej podróży była wizyta w Stanach Zjednoczonych w 1969 roku, która znacząco wpłynęła na jego światopogląd i kierunek twórczości, inspirując go do używania muzyki jako narzędzia walki.

Produkcja wyróżnia się skomplikowanym i bogatym projektem dźwiękowym, który mistrzowsko łączy archiwalne nagrania dokumentalne z fachową analizą muzykologiczną. Aby zapewnić historyczną dokładność i głębię przekazu, twórcy oparli się na obszernej bazie ponad 200 źródeł. Wśród osób, które wzięły udział w nagraniach, znaleźli się członkowie rodziny Kutiego, dostarczając osobistych wspomnień, a także współcześni i historyczni giganci muzyki, tacy jak Burna Boy oraz legendarny sir Paul McCartney, co podkreśla globalny zasięg wpływu Feli Kutiego.

Seria szczegółowo ukazuje, jak gatunek afrobeat wykroczył poza ramy czysto muzyczne, stając się potężnym narzędziem oporu i politycznej ekspresji. Był to w istocie manifest dźwiękowy wymierzony przeciwko kolonializmowi, uciskowi i wszechobecnej korupcji, stanowiący wyraz sprzeciwu wobec niesprawiedliwości, która nękała Nigerię. Wydanie podcastu zbiega się w czasie z obchodami 25. rocznicy Felabration – corocznego festiwalu odbywającego się w Lagos, który niezmiennie celebruje dziedzictwo i pamięć tego niezłomnego muzyka, utrzymując jego przesłanie przy życiu.

Fela Kuti (1938–1997) był postacią wielowymiarową, nie tylko kompozytorem, lecz także prorokiem zmian społecznych. Jego matka, Fumilayo Ransome-Kuti, była znaną bojowniczką o prawa kobiet, a Kuti przeniósł ten duch walki na grunt muzyczny, przekształcając ją w „taran przeciwko państwu”. Jego trwające często 12 minut muzyczne kazania stały się hymnami wolności dla Nigeryjczyków. Nawet zniszczenie jego utopijnej komuny, znanej jako Kalakuta Republic, nie zdołało powstrzymać jego misji i determinacji.

Wnuk Feli, Made Kuti, podsumowuje jego działalność, mówiąc: „Robił wszystko, co w jego mocy, aby zmienić sposób myślenia ludzi poprzez muzykę. I osiągnął ten cel”. Podcast, stworzony we współpracy z Jadem Abumradem (znanym z programu Radiolab), jest czymś więcej niż tylko historyczną opowieścią. Stanowi on dźwiękową medytację nad odwagą bycia Prawdą w świecie pełnym lęku i ucisku, rezonującą z aktualnymi problemami społecznymi.