Kumano Kodo: Starożytne Szlaki Pielgrzymkowe Japonii Łączą Naturę i Duchowość

Starożytne szlaki pielgrzymkowe Kumano Kodo w prefekturze Wakayama w Japonii oferują pieszym podróżnikom głębokie doświadczenie, łączące intensywne obcowanie z naturą z duchowym odkryciem. Trasy te, przemierzane od ponad tysiąca lat, stanowią jeden z zaledwie dwóch szlaków na świecie wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w 2004 roku pod nazwą „Święte Miejsca i Szlaki Pielgrzymkowe w Górach Kii”, obok hiszpańskiego Camino de Santiago. Przez wieki ścieżki te były świadkiem wędrówek osób ze wszystkich warstw społecznych, od chłopów po cesarzy, poszukujących błogosławieństwa i uzdrowienia.

Szlak wiedzie przez bujne, prastare lasy, łącząc trzy główne sanktuaria znane jako Kumano Sanzan: Kumano Hongu Taisha, Kumano Hayatama Taisha i Kumano Nachi Taisha. Te trzy świątynie tworzą duchowe centrum regionu Kumano, który od czasów prehistorycznych uważany jest za miejsce zamieszkania bóstw, gdzie pierwotny kult natury łączy się z buddyzmem w synkretycznej formie Shinbutsu Shūgō. W XI wieku pielgrzymki zyskały popularność wśród rodziny cesarskiej, a w okresie Edo (1603–1868) wzrosło zaangażowanie zwykłych ludzi, co doprowadziło do zjawiska określanego jako „pielgrzymka mrówek” (Ari no Kumano mairi) z powodu długich kolejek wędrowców.

Optymalne warunki do wędrówek panują wiosną i jesienią, kiedy temperatury są łagodne, co pozwala uniknąć letnich upałów i zimowych opadów śniegu. Wędrówkom towarzyszy szum rwącej wody, gdyż trasy często biegną wzdłuż rzek i prowadzą do regenerujących gorących źródeł, czyli onsen. Aby zapobiec erozji spowodowanej jednymi z największych opadów w Japonii, wiele odcinków szlaku zostało solidnie wybrukowanych kamiennymi płytami, co świadczy o wysiłkach na rzecz ochrony historycznej infrastruktury.

Wśród punktów kulminacyjnych trasy znajduje się Wodospad Nachi (Nachi no Taki), mierzący 133 metry wysokości i będący najwyższym wodospadem o jednym nieprzerwanym spadku w Japonii. Wodospad ten, historycznie miejsce ascetycznych treningów dla mnichów Shugendō, jest obiektem kultu dla przyległej świątyni Hiro Shrine, stanowiącej sanktuarium Kumano Nachi Taisha. Potężny spływ wody, szacowany na tonę na sekundę, stanowi dynamiczny element krajobrazu.

Kluczowym elementem kulturowego doświadczenia jest tradycyjny wieczorny rytuał kąpieli w onsen po dniu marszu, co stanowi esencję relaksu przed kolejnym etapem wyprawy. Region aktywnie planuje dalszą integrację kultury onsen z oznaczeniem UNESCO do roku 2026, co ma podkreślić znaczenie tych miejsc dla odnowy fizycznej i duchowej. Wędrowcy, uciekając od zgiełku metropolii, odnajdują w górskim krajobrazie Kumano cichą kontemplację, która jest sednem tej wielowiekowej tradycji.