OED Mianuje „Rage Bait” Słowem Roku 2025, Odzwierciedlając Etykę Online

Oksfordzki Słownik Języka Angielskiego (OED) oficjalnie ogłosił termin „rage bait” (przynęta na złość) swoim Słowem Roku 2025. Decyzja ta, podjęta po trwającym trzy dni głosowaniu publicznym, w którym uczestniczyło ponad 30 000 osób, stanowi istotny wskaźnik ewolucji etyki zaangażowania w sieci oraz rosnącej świadomości społecznej na temat manipulacyjnych strategii cyfrowych.

Eksperci z Oxford University Press zdefiniowali „rage bait” jako „treści internetowe celowo zaprojektowane, by wywołać gniew lub oburzenie poprzez bycie frustrującym, prowokującym lub obraźliwym, zazwyczaj publikowane w celu zwiększenia ruchu lub zaangażowania na określonej stronie internetowej lub koncie w mediach społecznościowych”. Lingwiści odnotowali potrójny wzrost użycia tego terminu w ciągu dwunastu miesięcy poprzedzających grudzień 2025 roku, co sygnalizuje głęboką zmianę kulturową w sposobie interakcji online.

Casper Grathwohl, Prezes Oxford Languages, podkreślił, że wybór „rage bait” wskazuje na rosnącą świadomość taktyk manipulacyjnych. Zestawił to z wyborem z roku 2024, którym było „brain rot” (zgnilizna mózgowa), koncentrujące się na wyczerpaniu psychicznym. Grathwohl zauważył, że te dwa terminy razem opisują cykl, w którym oburzenie generuje zaangażowanie, algorytmy je wzmacniają, a ciągła ekspozycja prowadzi do wyczerpania psychicznego użytkowników, ujawniając wpływ platform cyfrowych na myślenie i zachowanie.

Etymologicznie, „rage bait” jest złożeniem słów „rage” (gniew) i „bait” (przynęta), a jego najwcześniejsze udokumentowane użycie pochodzi z wpisu na platformie Usenet z 2002 roku, opisującego reakcję kierowcy na celową prowokację. Praktyka ta, często powiązana z dezinformacją, bywa określana jako „rage-farming”, co oznacza bardziej systematyczny wysiłek na rzecz utrzymania zaangażowania. Wśród innych finalistów znalazły się terminy „aura farming”, opisujący kultywowanie charyzmatycznej persony online, oraz „biohack”, odnoszący się do prób optymalizacji wydajności.

W szerszym kontekście językowym, konkurencyjny Cambridge Dictionary wybrał przymiotnik „parasocial” (parospołeczny) na swoje Słowo Roku 2025, odnoszący się do jednostronnych więzi emocjonalnych z postaciami publicznymi. Wybór OED, w połączeniu z wyborem Cambridge, maluje obraz społeczeństwa głęboko zaangażowanego w niuanse interakcji cyfrowych i ich psychologiczne konsekwencje. Zjawisko to, gdzie oburzenie staje się walutą, a uwaga towarem, definiuje rok 2025, wymuszając refleksję nad granicami między zaangażowaniem a celową polaryzacją.