Europees Ruimteagentschap keurt historisch budget van 22,1 miljard euro goed tijdens top in Bremen

Tijdens een bijeenkomst van de Raad op ministerieel niveau, gehouden op 26 en 27 november 2025 in Bremen, Duitsland, heeft het Europees Ruimteagentschap (ESA) een ongekend driejarenbudget van 22,1 miljard euro vastgesteld. Dit besluit markeert een mijlpaal: voor het eerst in de vijftigjarige geschiedenis van de organisatie komt het goedgekeurde financieringsniveau exact overeen met de aanvraag van het agentschap. In vergelijking met het vorige driejarenbudget uit 2022 vertegenwoordigt dit een totale stijging van 32 procent, wat neerkomt op 17 procent na correctie voor inflatie.

ESA-directeur-generaal Josef Aschbacher bestempelde deze uitkomst als een 'groot succes voor Europa' en een cruciaal moment om de Europese autonomie en het leiderschap op het gebied van wetenschap en innovatie te versterken, zeker gezien de huidige complexe geopolitieke situatie. Een substantieel deel van de nieuwe middelen is bestemd voor het vergroten van de Europese veerkracht in de ruimte, wat tot uiting komt in de nieuwe strategie 'European Resilience from Space' (ERS). Met een begroting van circa 1,35 miljard euro zal ERS het ESA, dat sinds de oprichting in 1975 traditioneel een civiele organisatie is, voor het eerst in staat stellen projecten met een defensiebelang aan te pakken.

Het ERS-programma beoogt nationale ruimtevaartmiddelen te bundelen om capaciteiten te ontwikkelen op het gebied van verkenning, observatie, beveiligde communicatie en navigatie. Dit is een directe reactie op urgente veiligheidsbehoeften. Binnen dit kader zullen projecten zoals Iris2 – Europa's antwoord op het Starlink-satellietnetwerk – en het Galileo-systeem worden ingezet. Hierdoor krijgen defensie-eenheden, politie en civiele beschermingsdiensten toegang tot vitale middelen. Ook de financiering voor kerngebieden kende een aanzienlijke impuls: het wetenschappelijke programma ontvangt 3,8 miljard euro, wat een jaarlijkse groei van 3,5 procent boven de inflatie betekent.

De begroting voor ruimtevervoer is opgeschroefd naar 2,8 miljard euro. Dit geld zal worden gebruikt om de draagraketten Ariane 6 en Vega-C te versterken en de ontwikkeling van het herbruikbare ruimtevaartuig Space Rider af te ronden. Voor aardobservatie is 2,7 miljard euro gereserveerd binnen het FutureEO-programma, inclusief de ontwikkeling van de tweede generatie Copernicus-satellieten. De in Bremen genomen besluiten leggen tevens de basis voor ambitieuze missies in de diepe ruimte en de maanprogramma's.

De financiering voor de ExoMars-missie, met de rover Rosalind Franklin die op zoek gaat naar sporen van leven op Mars, is bevestigd met een geplande lancering in 2028; NASA heeft hierbij toegezegd de lanceerdienst te verzorgen. Verder zet het ESA de voorbereidingen voor maanverkenning voort, waaronder de ontwikkeling van de Argonaut-landingsmodule. Josef Aschbacher maakte bekend dat de eerste Europese astronauten die deelnemen aan NASA's Artemis-programma afkomstig zullen zijn uit Frankrijk, Duitsland en Italië, waarbij de Duitse astronaut als eerste voet op de maan zal zetten.

Duitsland manifesteerde zich als de grootste financiële bijdrager met meer dan vijf miljard euro, gevolgd door Frankrijk met 3,7 miljard en Italië met 3,5 miljard euro. Opvallend is de aankondiging van de Europese Investeringsbank (EIB) om, in samenwerking met commerciële banken, het Space TechEU-programma te lanceren, waarmee 1,4 miljard euro aan kapitaal voor ruimtevaartbedrijven zal worden gemobiliseerd. Tevens werd een intentieverklaring ondertekend met Noorwegen voor de oprichting van een Arctisch Ruimtecentrum in Tromsø. Dit omvangrijke financiële pakket, goedgekeurd door vertegenwoordigers van 23 lidstaten, geassocieerde en samenwerkende landen, onderstreept de collectieve vastberadenheid van Europa om haar onafhankelijkheid en concurrentiekracht op het wereldtoneel te verstevigen. De besluiten van CM25 vormen tevens de eerste stap in de uitvoering van de ESA-Strategie tot 2040, die de langetermijndoelen voor de ruimtevaartactiviteiten uitzet.