Di truyền học Golden Retriever hé lộ gốc rễ cảm xúc chung với loài người

Một công trình nghiên cứu từ Đại học Cambridge đã phân tích bộ gen của 1.300 cá thể chó Golden Retriever, đối chiếu các dấu ấn di truyền với đánh giá hành vi do chủ nuôi cung cấp, qua đó làm sáng tỏ cơ sở di truyền của tính khí giống chó này và hé lộ mối liên hệ với các trạng thái cảm xúc của con người. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí PNAS này đã xác định các gene có ảnh hưởng đến các đặc điểm như tính nhút nhát, sự hung hăng và khả năng huấn luyện của chó, củng cố giả thuyết về một di sản di truyền chung điều chỉnh hành vi giữa loài chó và loài người.

Phân tích chuyên sâu đã nhận dạng gene *PTPN1*, có liên quan đến tính hiếu chiến ở giống chó này, đồng thời cũng được ghi nhận có liên hệ với bệnh trầm cảm và trí thông minh ở người. Tương tự, một biến thể gene khác được phát hiện có tương quan với xu hướng sợ hãi ở chó cũng ảnh hưởng đến khuynh hướng lo lắng quá mức ở con người. Những phát hiện này cho thấy các xáo trộn sâu sắc trong các hệ thống thần kinh liên quan đến tâm trạng và miễn dịch có thể có cơ sở sinh học tương đồng giữa hai loài.

Các nhà khoa học Canada gần đây cũng đã xác định được hai loại tế bào não có sự thay đổi rõ rệt ở những người mắc bệnh trầm cảm, nhấn mạnh tính chất sinh học sâu sắc của các rối loạn cảm xúc. Cụ thể, sự rối loạn hoạt động gene xảy ra ở nơron kích thích tham gia điều hòa cảm xúc và một phân nhóm tế bào vi thần kinh kiểm soát tình trạng viêm trong não. Những khám phá này gợi ý rằng một số biểu hiện căng thẳng ở chó, thường bị diễn giải là "hành vi xấu", có thể bắt nguồn từ một khuynh hướng di truyền mạnh mẽ, từ đó khuyến khích sự đồng cảm và thấu hiểu lớn hơn từ phía người chủ sở hữu.

Trong bối cảnh di truyền học hành vi, các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng những biến thể gene như GTF2I và GTF2IRD1 có liên quan trực tiếp đến khả năng kết bạn và tính thân thiện ở chó nhà, những biến thể này không xuất hiện ở chó sói tổ tiên. Điều này gợi ý rằng các đặc điểm di truyền đã thúc đẩy động cơ giao tiếp xã hội ở loài chó, khác biệt so với tổ tiên hoang dã của chúng.

Việc xác định các cơ sở di truyền cho cảm xúc không chỉ giới hạn ở chó. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh rằng những thay đổi ở một gene duy nhất, như *GRIN2A*, có thể gây ra bệnh tâm thần ở người, một điều khác biệt so với giả định trước đây về nguyên nhân đa gene. Giáo sư Johannes Lemke, tác giả chính của nghiên cứu về *GRIN2A*, xác nhận đây là gene đầu tiên được xác nhận có khả năng tự gây ra bệnh tâm thần. Sự tương đồng di truyền này giữa chó và người mở ra hướng đi mới trong việc phát triển các liệu pháp điều trị nhắm mục tiêu, không chỉ cho con người mà còn cho việc quản lý hành vi ở động vật.