ABD ve Meksika Arasındaki 1944 Su Anlaşmazlığı Çözüme Kavuştu

Meksika ve Amerika Birleşik Devletleri hükümetleri, 12 Aralık 2025 tarihinde, 1944 tarihli Su Anlaşması çerçevesinde su kaynakları yönetimini güçlendirmeye yönelik bir mutabakata vardı. Bu anlaşma, suyun derhal teslimi talepleri ve gümrük vergisi tehditleriyle tırmanan diplomatik ve ticari gerilimi hafifletmeyi başardı.

1944 tarihli anlaşma, Colorado, Rio Grande ve Tijuana nehirlerinin su dağıtımını düzenlemekte ve ikili işbirliğinin temelini oluşturmaktadır. Ancak, süregelen kuraklıklar bu anlaşmanın uygulanmasını zorlaştırmıştır. Son krizin fitilini ateşleyen olay, dönemin ABD Başkanı Donald Trump'ın Meksika'yı yükümlülüklerini ihlal etmekle suçlayan açıklamaları oldu. Trump, Meksika'nın önceki beş yıllık döngü sonunda ABD'ye en az 800.000 akre-fit su borcu olduğunu iddia etti. Bu durum, Uluslararası Sınır ve Su Komisyonu'nun (IBWC) teknik sınırlarının dışına taşınan müzakerelerde, Meksika ithalatına yüzde 5 ek vergi uygulama tehdidini beraberinde getirdi.

Gelen bu baskıya yanıt olarak Meksika hükümeti, 15 Aralık 2025'ten itibaren geçerli olmak üzere, yaklaşık 202.000 akre-fite denk gelen 249,163 milyon metreküp suyu Amerika Birleşik Devletleri'ne serbest bırakma taahhüdünde bulundu. Bu taahhüt, Meksika'nın mevcut döngü için talep edilen hacmin yalnızca %50,6'sını 24 Ekim 2025 itibarıyla teslim etmişken geldi. Meksika tarafı, ortak bir bildiride, önceki ek teslimatların iç tüketimlerini aksatmadan yapıldığını vurgulayarak, anlaşmanın ihlal edilmediğini belirtti.

Varılan anlaşmanın kilit noktası, Ekim 2025'te sona eren önceki su döngüsünden kaynaklanan birikmiş açığın giderilmesidir. 1944 Anlaşması uyarınca, Meksika'nın beş yıllık bir döngüde ortalama en az 350.000 akre-fit su (toplamda 1,75 milyon akre-fit) teslim etmesi gerekmektedir. Buna karşılık, ABD'nin Colorado Nehri'nden Meksika'ya her yıl 1,5 milyon akre-fit su sağlama yükümlülüğü bulunmaktadır. İki taraf, açık yönetimini iyileştirmeye ve ikili koordinasyonu güçlendirmeye yönelik kapsamlı bir planı en geç 31 Ocak 2026 tarihine kadar nihai hale getirme konusunda anlaştılar.

Su teslimatındaki gecikmeler, ABD tarafında ciddi zararlara yol açmıştı. Teksaslı çiftçiler için yıllık ekonomik kayıpların yaklaşık 1 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca, 2024 yılının başlarında Rio Grande'deki tek şeker fabrikasının kapanmasının su kıtlığıyla ilişkilendirildiği belirtiliyor. ABD Tarım Bakanı Brooke Rollins, Meksika'nın son bir yılda önceki dört yılda teslim ettiğinden daha fazla su sağladığını belirterek, bunun güvenin yeniden tesis edilmesi yolunda atılmış bir adım olduğunu ifade etti. Bu anlaşmazlığın başarılı bir şekilde çözülmesi, ticaret ilişkilerinde potansiyel bir tırmanışın önüne geçti.