Karadağ Başbakanı 2028 Hedefiyle AB'ye Tam Üyelik Arzusunu Onayladı

Karadağ Başbakanı Milojko Spajić, ülkesinin Avrupa Birliği'ne tam üyelik konusundaki kararlılığını bir kez daha teyit etti. Spajić, 2028 yılına kadar Karadağ'ın birliğin 28. üyesi olma hedefini net bir şekilde ortaya koydu. Euronews'e verdiği yakın tarihli bir demeçte Spajić, Karadağ'ın teknik olarak halihazırda bir AB üyesi gibi işlediğini ancak ilgili avantajlardan yararlanamadığını belirtti. Bu iddialı 2028 hedefi, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in Tivat ziyareti sonrası yaptığı açıklamalarla paralellik gösteriyor; Leyen o dönemde reformlardaki hızlanmaya dikkat çekmişti. Başbakan, ulusun tek stratejik hedefi olarak AB üyeliği dışında başka bir alternatifin masada olmadığını vurguladı.

Bu siyasi ivme, Kopenhag kriterlerini karşılamanın temelini oluşturan finansal entegrasyon alanındaki somut adımlarla desteklenmektedir. Önemli bir kilometre taşı olarak, Karadağ'ın 6 Ekim 2025 tarihinde Tek Euro Ödeme Alanı'na (SEPA) resmi operasyonel entegrasyonu tamamlanacak. Bu, tüm avro cinsinden yapılan nakit dışı işlemlerin SEPA uyumlu ödeme şemalarına geçişini simgeliyor. Karadağ Merkez Bankası (CBCG) koordinasyonunda yürütülen bu entegrasyon, Karadağ ile AB ülkeleri arasındaki avro işlemlerinin tek tip kurallara tabi olmasını sağlayarak daha hızlı ve maliyet etkin transferler vaat ediyor. SEPA entegrasyonu yoluyla finansal mimarinin modernleştirilmesinin, Karadağ'a yıllık toplamda yüz altmış milyon avroya kadar ekonomik fayda sağlayacağı tahmin ediliyor; bu rakam, ülkenin GSYİH'sının yüzde 2,3'üne denk geliyor.

2026 yılı itibarıyla Karadağ ile AB arasında ücretsiz mobil dolaşımın başlaması bekleniyor; bu durum, 620.000'den fazla Karadağ vatandaşı için somut bir fayda sağlayacak. Spajić'in bu açıklamaları, Kasım 2025'te Brüksel'de düzenlenen AB Genişleme Forumu sırasında geldi. Forumda, özellikle hukukun üstünlüğü alanındaki tüm gerekli kriterleri karşılama taahhüdünü yineledi. Avrupa Komisyonu'nun Kasım 2025 genişleme paketinde de Karadağ'ın 2028 hedefine ulaşma yolunda 'doğru yolda' olduğu belirtilmişti. Karadağ, anayasal ve yargısal düzenlemeler de dahil olmak üzere reformlar açısından AB adayları arasında en ileride kabul ediliyor.

Karadağ, tüm aday ülkeler arasında en yüksek sayı olan altı müzakere başlığını başarıyla kapattı. Bir müzakere başlığının kapatılması, o konudaki AB gerekliliklerinin başarıyla yerine getirildiği ve tam entegrasyon statüsüne yaklaşıldığı anlamına gelir.

Başbakan, müzakere sürecini 2026 sonuna kadar tamamlamayı umduğunu ve tüm başlıkları bu tarihe kadar kapatmayı hedeflediğini dile getirdi. Ancak, analistler ve Avrupa Parlamentosu temsilcileri, Marjan Šarec gibi isimler, bu hedefin gerçekleşmesi için mevcut reform temposunun sürdürülmesi gerektiğini, özellikle medya özgürlüğü, seçim mevzuatı ve yolsuzlukla mücadele gibi kritik alanlara odaklanılması gerektiğini belirtiyorlar. Ülke, diğer tarafların onayı olmadan de facto olarak avroyu 2002'de kullanmaya başlamış olsa da, SEPA aracılığıyla Avrupa ödeme altyapısına tam entegrasyon, yirmi yılı aşkın süredir var olan parçalı ve pahalı kanalları ortadan kaldıracak.

Hem iktidardaki koalisyonun hem de muhalefetin Avrupa yolunda gösterdiği somut ekonomik kazanımlar ve siyasi irade, kalan tüm gerekliliklerin tutarlı bir şekilde yerine getirilmesi koşuluyla Karadağ'ın 2028'de 28. üye olma zeminini oluşturmaktadır.