Montenegro's Premier Bevestigt Ambitie: EU-Lidmaatschap Tegen 2028 als Strategisch Doel

De premier van Montenegro, Milojko Spajić, heeft de vastberadenheid van zijn land om volwaardig lid te worden van de Europese Unie nogmaals onderstreept. Zijn expliciete doelstelling is om Montenegro tegen 2028 als het 28e lid toe te laten treden. In een recentelijk gevoerd gesprek met Euronews gaf Spajić aan dat hij van mening is dat Montenegro al functioneert als een EU-lidstaat, zij het zonder de bijbehorende voordelen. Deze ambitieuze tijdlijn, 2028, sluit naadloos aan bij de eerdere prognose van de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, die deze datum noemde na haar bezoek aan Tivat, waar zij de versnelde hervormingen erkende. De premier benadrukte dat er voor Montenegro geen alternatieven voor EU-lidmaatschap bestaan; het is de enige strategische koers voor de natie.

Deze politieke drijfveer wordt kracht bijgezet door concrete stappen op het gebied van financiële integratie, een cruciaal element om te voldoen aan de Kopenhagen-criteria. Een mijlpaal van groot belang is de geplande operationele integratie in de Single Euro Payments Area (SEPA) op 6 oktober 2025. Deze datum markeert de volledige overgang naar SEPA-compatibele betalingsschema's. Deze integratie, nauwgezet gecoördineerd door de Centrale Bank van Montenegro (CBCG), zorgt ervoor dat alle girale transacties in euro's tussen Montenegro en de EU-lidstaten volgens uniforme regels verlopen. Dit resulteert in snellere en kostenefficiëntere overboekingen. De modernisering van de financiële infrastructuur via SEPA-integratie wordt geschat op een cumulatief jaarlijks economisch effect van wel honderdzeventig miljoen euro voor Montenegro, wat neerkomt op 2,3 procent van het Bruto Binnenlands Product.

Voor de meer dan 620.000 burgers van het land wordt een tastbaar voordeel verwacht in 2026: de invoering van gratis mobiele roamingdiensten tussen Montenegro en de EU. De uitspraken van Spajić vielen in de marge van het EU-uitbreidingsforum in Brussel in november 2025, waar hij de toewijding bevestigde om aan alle vereiste criteria te voldoen, met name op het vlak van de rechtsstaat. De Europese Commissie bevestigde in haar uitbreidingspakket van november 2025 dat Montenegro 'op het juiste spoor' is om het doel van 2028 te halen. Montenegro wordt momenteel beschouwd als de meest vooruitstrevende kandidaat-lidstaat wat betreft hervormingen, inclusief de noodzakelijke constitutionele en justitiële aanpassingen.

Wat betreft de onderhandelingen heeft Montenegro reeds zes hoofdstukken afgesloten, een prestatie die het hoogste aantal is onder alle kandidaat-landen. Het sluiten van een hoofdstuk symboliseert dat het land de vereisten voor dat specifieke beleidsgebied succesvol heeft geïmplementeerd en akkoord heeft van de EU, wat de weg naar volledige integratie effent.

De premier sprak de hoop uit dat de toetredingsonderhandelingen tegen het einde van 2026 afgerond kunnen zijn, met als streven alle hoofdstukken tegen die tijd te sluiten. Echter, analisten en vertegenwoordigers van het Europees Parlement, waaronder Marjan Šarec, wijzen erop dat het handhaven van het huidige hervormingstempo essentieel is om dit te realiseren. Zij benadrukken de noodzaak van voortdurende aandacht voor kritieke sectoren zoals de persvrijheid, de kieswetgeving en de strijd tegen corruptie en georganiseerde misdaad. Hoewel Montenegro al in 2002 eenzijdig de euro als feitelijke munteenheid invoerde, lost de volledige integratie in de Europese betaalinfrastructuur via SEPA de al meer dan twintig jaar bestaande gefragmenteerde en kostbare transactiekanalen op.

De combinatie van aantoonbare economische voordelen en de politieke wil, gedragen door zowel de regerende coalitie als de oppositie ten aanzien van het Europese traject, vormt een solide basis. Dit alles maakt de status van 28e EU-lidstaat tegen 2028 haalbaar, mits de consistente uitvoering van alle resterende vereisten gewaarborgd blijft.