Kırmızı Cüce StKM 1-1262'den Benzeri Görülmemiş Güçte Kütle Atımı Tespit Edildi

Gökbilimciler, Güneş Sistemi dışındaki bir yıldızdan kaynaklanan devasa bir kütle atımını (CME) ilk kez kesin olarak doğruladı. Dünya'dan yaklaşık 130 ışık yılı uzaklıkta konumlanan StKM 1-1262 adı verilen bu kırmızı cüce yıldızdan kaynaklanan bu keşif, Nature dergisinde ayrıntılarıyla yayımlanarak diğer yıldız sistemlerindeki uzay hava durumu çalışmalarında önemli bir kilometre taşı olarak kayda geçti.

Gözlemlenen bu CME, yıldız tipi bir olay olarak sınıflandırıldı ve saatte 5,3 milyon Güneş kütlesine eşdeğer bir enerji salınımını içeriyordu. Atımın hızı saniyede 2400 kilometre olarak ölçüldü. Kıyaslama yapmak gerekirse, Güneşimizin patlamalarının yalnızca yüzde 0,05'inde, yani yaklaşık 2000 Güneş CME'sinden yalnızca birinde bu denli yüksek hızlı olaylara rastlanmaktadır. Araştırmacılar, bu patlamanın gücünün Güneş'in ürettiği en şiddetli olayların 10.000 ila 100.000 katı arasında olduğunu belirtiyorlar.

Bu çığır açan gelişme, özellikle Paris Gözlemevi'nden Cyril Tasse ve Philippe Zarka liderliğindeki araştırmacılar tarafından geliştirilen Radyo ve Kızılötesi Çok Bantlı Spektroskopik Anket (RIMS) yöntemi sayesinde mümkün oldu. Bu yeni teknik, şok dalgasından kaynaklanan Tip II radyo emisyonunu yakalamayı sağladı. Bu emisyon, yıldız materyalinin manyetik alandan tamamen kurtulduğunun ve yıldızlararası uzaya doğru ilerlediğinin doğrudan kanıtı olarak kabul ediliyor. Çalışmaya ayrıca Harish K. Vedantham ve Timothy W. Shimwell de katkıda bulundu.

StKM 1-1262 gibi kırmızı cüceler (Güneş'in yarısı kadar kütleye sahip), Güneşimizden belirgin ölçüde daha güçlü manyetik alanlara sahip olma eğilimindedir. StKM 1-1262, Güneş'ten 20 kat daha hızlı dönüyor ve tahmini olarak 300 kat daha güçlü bir manyetik alana sahip olduğu düşünülüyor. Amsterdam Üniversitesi'nden Jo Callingham dahil olmak üzere bilim insanları, Tip II radyo patlağının tespit edilmesinin, Güneş Sistemi dışındaki bir CME'nin varlığına dair en ikna edici doğrudan kanıt teşkil ettiğini vurguluyorlar.

Bu denli güçlü kütle atımları, yakın yörüngede dönen gezegenler için potansiyel tehlikeler barındırır. Araştırmacılar, bu tür püskürmelerin, yörüngeleri çok yakın olan gezegenlerin atmosferlerinde iyonizasyona yol açabileceğini ve atmosferi tamamen söküp atabileceğini belirtiyorlar. Bu bulgu, aktif kırmızı cücelerin etrafındaki ötegezegenlerin yaşanabilirlik potansiyelini değerlendirmede kritik bir öneme sahiptir. Bilim insanları, gelecek çalışmalarda küçük yıldızlardaki bu muazzam patlamaların oluşum mekanizmalarını daha derinlemesine incelemeyi ve tekrarlanma sıklıklarının çevredeki gezegen sistemleri üzerindeki uzun vadeli etkilerini hesaplamayı planlıyorlar.