UE Przyjmuje Pierwsze Ogólne Przepisy Dotyczące Dobrostanu i Identyfikowalności Psów i Kotów

W 2025 roku Unia Europejska osiągnęła wstępne porozumienie legislacyjne pomiędzy Radą UE a Parlamentem Europejskim. Dokument ten stanowi podwaliny pod pierwsze ujednolicone regulacje dotyczące dobrostanu oraz pełnej identyfikowalności kotów i psów na terenie całej wspólnoty. Głównym zamierzeniem tych dyrektyw jest skuteczne ukrócenie nieuczciwych praktyk hodowlanych oraz zwalczanie transgranicznego, nielegalnego handlu zwierzętami domowymi.

Dane pochodzące z Komisji Europejskiej wskazują, że sektor obrotu zwierzętami domowymi w UE generuje roczne obroty szacowane na 1,3 miliarda euro. Niepokojące jest to, że blisko 60% psów i kotów nabywanych jest za pośrednictwem Internetu, co stwarza idealne warunki dla oszustw i utrzymywania zwierząt w niewłaściwych warunkach. Kluczowym elementem nowych norm jest bezwzględny wymóg mikroczipowania wszystkich psów i kotów oraz ich wpisywania do krajowych baz danych. Co istotne, te krajowe rejestry zostaną ze sobą połączone na poziomie ogólnoeuropejskim. Komisarz ds. zdrowia i dobrostanu zwierząt, Oliver Várhelyi, podkreślił, że te działania są odpowiedzią na oczekiwania obywateli, gdyż aż 74% mieszkańców Europy opowiada się za wzmocnieniem ochrony zwierząt domowych.

Profesjonalni uczestnicy rynku, w tym hodowcy, sprzedawcy oraz operatorzy schronisk, otrzymują czteroletni okres na pełne wdrożenie nowych wymogów. Właściciele prywatni, którzy nie prowadzą działalności komercyjnej, mają zagwarantowane znacznie dłuższe okresy przejściowe: dziesięć lat dla posiadaczy psów i piętnaście lat dla właścicieli kotów, licząc od daty przyjęcia rozporządzenia. Pakiet legislacyjny, którego oficjalna publikacja w Dzienniku Urzędowym spodziewana jest w 2026 roku, zacznie obowiązywać dwa lata po publikacji, uwzględniając wszystkie klauzule przejściowe.

Rozporządzenie wprowadza również rygorystyczne standardy etyczne w hodowli. Zostaje kategorycznie zakazane krzyżowanie blisko spokrewnionych osobników, takie jak związki między rodzicami a potomstwem czy rodzeństwem, z wyjątkiem sytuacji, gdy jest to konieczne dla zachowania lokalnych ras o ograniczonym puli genetycznej. Ponadto, wprowadzony zostaje zakaz hodowli i sprzedaży zwierząt posiadających skrajne cechy fizyczne, które negatywnie wpływają na ich zdrowie. Dotyczy to także zakazu bolesnych zabiegów okaleczających, jak np. kopiowanie uszu czy ogonów, chyba że istnieją ku temu ścisłe wskazania medyczne.

Wśród innych istotnych postanowień znajduje się zakaz sprzedaży psów i kotów w sklepach zoologicznych. Ma to na celu ograniczenie impulsywnych zakupów oraz zagwarantowanie zwierzętom odpowiednich warunków socjalizacji. Instytucje profesjonalne będą musiały zapewnić swoim podopiecznym stały dostęp do czystej wody, właściwe wyżywienie, a w przypadku psów – obowiązkowy codzienny spacer. Sprawozdawca dokumentu, czyli posłanka do Parlamentu Europejskiego odpowiedzialna za przygotowanie sprawozdania w tej sprawie, Veronika Vrecionová, zaznaczyła, że zaostrzenie norm utrudni ukrywanie nielegalnej działalności przez nieuczciwych operatorów.

Aby zapewnić pełną identyfikowalność przemieszczeń, właściciele podróżujący ze swoimi pupilami będą musieli dokonać ich wstępnej rejestracji online najpóźniej pięć dni roboczych przed wjazdem na terytorium Unii. Jeśli zwierzę jest przeznaczone do obrotu, konieczne będzie również jego zaczipowanie i zarejestrowanie w bazie danych już po przekroczeniu granicy. Aż 44% gospodarstw domowych w UE posiada zwierzęta domowe, co wyraźnie uwydatnia społeczną wagę tego aktu prawnego, który ustanawia, że pupil jest pełnoprawnym członkiem rodziny, a nie jedynie towarem konsumpcyjnym.