EU Stelt Eerste Gemeenschappelijke Regels Vast Voor Welzijn en Traceerbaarheid van Honden en Katten

In 2025 bereikte de Europese Unie een voorlopige wetgevende overeenkomst tussen de Raad van de EU en het Europees Parlement. Hiermee is de basis gelegd voor de eerste uniforme regelgeving betreffende het welzijn en de volledige traceerbaarheid van honden en katten binnen de gehele EU. Het hoofddoel van deze richtlijnen is het tegengaan van malafide fokpraktijken en de grensoverschrijdende illegale handel in gezelschapsdieren.

Volgens cijfers van de Europese Commissie genereert de handel in huisdieren binnen de EU een jaarlijkse omzet van 1,3 miljard euro. Een zorgwekkend feit is dat ongeveer 60% van de aangeschafte honden en katten online wordt gekocht, wat een voedingsbodem vormt voor fraude en onmenselijke omstandigheden. Het meest cruciale onderdeel van de nieuwe regels is de verplichting tot het implanteren van een microchip en de registratie in nationale databanken voor alle honden en katten. Deze nationale databanken zullen vervolgens op Europees niveau met elkaar verbonden worden. Commissaris voor Gezondheid en Dierenwelzijn, Olivér Várhelyi, benadrukte dat deze maatregelen inspelen op de wens van de burgers, aangezien 74% van de Europeanen voorstander is van een sterkere bescherming van huisdieren.

Commerciële spelers in de sector, waaronder fokkers, verkopers en exploitanten van opvangcentra, krijgen een periode van vier jaar om volledig aan de nieuwe voorwaarden te voldoen. Voor particuliere eigenaren die niet commercieel actief zijn, gelden langere overgangstermijnen: tien jaar voor hondeneigenaren en vijftien jaar voor katteneigenaren, gerekend vanaf de inwerkingtreding van het reglement. Het wetgevingspakket, dat naar verwachting in 2026 officieel in het Publicatieblad zal verschijnen, treedt twee jaar na publicatie in werking, inclusief alle overgangsbepalingen.

Het reglement introduceert strikte ethische standaarden voor de fokkerij. Het verbiedt expliciet inteelt, zoals voortplanting tussen ouders en nageslacht of tussen directe broers en zussen, tenzij dit noodzakelijk is voor het behoud van lokale rassen met een beperkte genenpool. Bovendien wordt de fok en verkoop van dieren met extreme fysieke kenmerken die hun gezondheid nadelig beïnvloeden, verboden. Dit geldt ook voor pijnlijke verminkingen, zoals het couperen van oren of staarten, tenzij dit strikt medisch noodzakelijk is.

Andere belangrijke bepalingen omvatten een verbod op de verkoop van honden en katten in dierenwinkels. Dit initiatief moet impulsieve aankopen ontmoedigen en zorgen voor adequate socialisatieomstandigheden. Professionele instellingen moeten garanderen dat hun dieren beschikken over schoon drinkwater, adequate voeding en, voor honden, dagelijkse wandelingen. De rapporteur van het dossier, Europarlementariër Veronika Vrecionová, onderstreepte dat strengere regels het voor malafide exploitanten moeilijker zullen maken om hun activiteiten te verbergen.

Om volledige traceerbaarheid van verplaatsingen te waarborgen, moeten eigenaren die met hun huisdieren reizen, deze minimaal vijf werkdagen voor aankomst in de Unie online registreren. Als het dier bestemd is voor verkoop, moet het na de grensovergang alsnog gechipt en geregistreerd worden in de databank. Ongeveer 44% van de huishoudens in de EU bezit een huisdier, wat het maatschappelijke belang van deze wet onderstreept. De nieuwe wetgeving stelt vast dat een huisdier een volwaardig lid van het gezin is, en niet louter een consumptiegoed.