Punkt Zwrotny na Madagaskarze: Elitarna Jednostka Wojskowa Wspiera Protesty Młodzieży

Sytuacja polityczna na Madagaskarze w październiku 2025 roku osiągnęła punkt krytyczny, podsycany narastającym niepokojem społecznym. Iskrą zapalną w stolicy, Antananarywie, stały się chroniczne niedobory wody i energii elektrycznej, które od końca września 2025 roku mobilizowały młode pokolenie, określane jako „Gen Z”. Ta nowa fala aktywizmu, sprawnie zorganizowana za pomocą nowoczesnych narzędzi komunikacji, szybko przekroczyła pierwotne postulaty dotyczące lepszych usług publicznych, ewoluując w wezwanie do głębszej odpowiedzialności za stan państwa.

Prezydent Andry Rajoelina odpowiedział na eskalację napięcia, rozwiązując rząd 29 września 2025 roku, co miało być gestem mającym uspokoić gniew ludu. Jednakże, ten krok nie wystarczył, a demonstranci kontynuują żądania jego ustąpienia. W tle tych wydarzeń, które według danych ONZ spowodowały co najmniej 22 ofiary śmiertelne i ponad 100 rannych – choć władze Madagaskaru kwestionują te statystyki – nastąpił bezprecedensowy zwrot akcji.

Kluczowym momentem, który fundamentalnie zmienił dynamikę konfliktu, było publiczne opowiedzenie się Specjalnej Jednostki Interwencyjnej i Antyterrorystycznej (CAPSAT) po stronie protestujących. 2 października 2025 roku, ta elitarna formacja wojskowa, historycznie zachowująca neutralność w sprawach wewnętrznych, ogłosiła: „My, którzy nosimy mundur, powstajemy dla ludu”. Ten akt solidarności z obywatelami, zwłaszcza z młodzieżą, która w swoim proteście używa symboliki zaczerpniętej z anime „One Piece”, jak czaszka i skrzyżowane piszczele, sygnalizuje głębokie pęknięcie w strukturach władzy.

Biuro Prezydenta określiło zaangażowanie wojska mianem „próby nielegalnego i siłowego przejęcia władzy” i wezwało do obrony porządku konstytucyjnego. Znaczące jest to, że CAPSAT brała udział w doprowadzeniu Andry'ego Rajoeliny do władzy w 2009 roku, co nadaje ich obecnemu stanowisku dodatkowego znaczenia. Sytuacja ta ukazuje głębokie pęknięcia w zarządzaniu zasobami i sprawiedliwością na wyspie, która, mimo bogactwa naturalnego, pozostaje jednym z najbiedniejszych państw świata.

Międzynarodowi obserwatorzy, w tym Organizacja Narodów Zjednoczonych, wzywają do dialogu i powstrzymania się od nieproporcjonalnych środków, widząc w zaangażowaniu wojska potencjalne zagrożenie dla stabilności regionalnej. Nowo zaprzysiężony premier, Ruphin Zafisambo, 11 października 2025 roku, zadeklarował gotowość do rozmów z młodzieżą i wojskiem, jednocześnie ostrzegając przed ryzykiem kolejnego głębokiego podziału narodu. Wydarzenia te stanowią kolejny rozdział w skomplikowanej drodze Madagaskaru do samostanowienia, stwarzając przestrzeń do przedefiniowania relacji między rządzonymi a rządzącymi.