Prezydent Macron Wprowadza 10-Miesięczną Służbę Ochotniczą w Celu Wzmocnienia Sił Zbrojnych Wobec Rosnących Zagrożeń

Z dniem 27 listopada 2025 roku prezydent Francji, Emmanuel Macron, oficjalnie zainaugurował wprowadzenie nowej, płatnej 10-miesięcznej Ochotniczej Służby Narodowej. Celem tej inicjatywy jest znaczące podniesienie potencjału operacyjnego Sił Zbrojnych Republiki. Ogłoszenie to miało miejsce podczas wystąpienia wygłoszonego w bazie 27. Brygady Strzelców Górskich, zlokalizowanej w miejscowości Varces-Allières-et-Risset, w sercu francuskich Alp.

Ta strategiczna decyzja, której wdrożenie zaplanowano na lato 2026 roku, stanowi bezpośrednią reakcję na eskalację napięć geopolitycznych, zwłaszcza w kontekście zagrożenia płynącego ze strony Federacji Rosyjskiej, a także ogólnej rewizji europejskich modeli obronności. Macron wyraźnie podkreślił, że nowa służba ma za zadanie zacieśnić więź między społeczeństwem a armią, zwiększyć odporność państwa oraz poprawić przygotowanie młodego pokolenia. Jednocześnie zaznaczył, że nie jest to powrót do obowiązkowego poboru, który został zniesiony we Francji w 1997 roku. Program skierowany jest głównie do obywateli francuskich obu płci w wieku od 18 do 19 lat, choć formalnie otwarty jest dla wszystkich osób pełnoletnich.

Struktura tej 10-miesięcznej służby zakłada jeden miesiąc szkolenia ogólnego. Obejmuje ono podstawowe czynności, takie jak nauka posługiwania się bronią oraz musztra. Następnie ochotnicy spędzą dziewięć miesięcy w jednostkach narodowych, realizując zadania zbliżone do tych, które wykonują żołnierze zawodowi. Uczestnicy otrzymają oficjalny status wojskowy, umundurowanie, pełne wyposażenie oraz comiesięczne wynagrodzenie oscylujące między 900 a 1000 euro. Prezydent Macron z naciskiem zaznaczył, że program ten wyklucza możliwość wysyłania ochotników do stref aktywnych działań wojennych poza granicami kraju, na przykład na terytorium Ukrainy.

Inicjatywa ta ma na celu istotne powiększenie komponentu rezerwowego francuskiej armii, której obecny stan osobowy to około 200 000 żołnierzy. Pierwsza rekrutacja, zaplanowana na lato 2026 roku, ma objąć od 2 000 do 3 000 osób. Długoterminowa ambicja zakłada osiągnięcie rocznego naboru na poziomie 50 000 ochotników do roku 2035. Ta wizja koresponduje z szerszym planem zwiększenia liczby rezerwistów do 100 000 do 2030 roku, biorąc pod uwagę, że obecnie jest ich ponad 40 000. Środki na ten cel są częścią znaczącej modernizacji budżetu obronnego, który ma wzrosnąć do 64 miliardów euro do 2027 roku, co stanowi podwojenie kwoty z 2017 roku, wynoszącej wówczas 32 miliardy euro.

Nowy model ochotniczy zastępuje mniej udaną Uniwersalną Służbę Narodową, uruchomioną w 2019 roku, która była krytykowana przez Najwyższą Izbę Kontroli (Cour des Comptes) za niejasne cele i przekraczanie budżetu. W tle tych zmian pojawiają się również wypowiedzi Szefa Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych, generała Fabiena Mandon, który mówił o konieczności gotowości na „utratę swoich dzieci” w hipotetycznym konflikcie wysokiej intensywności. Te słowa wywołały pewne poruszenie społeczne, co skłoniło Macrona do doprecyzowania priorytetów obronnych. Warto odnotować, że Pałac Elizejski powołuje się na sondaż Elabe, według którego 73% Francuzów pozytywnie ocenia koncepcję służby ochotniczej.

Wprowadzenie tej formy służby stawia Francję w jednym szeregu z innymi państwami europejskimi, takimi jak Niemcy czy Dania, które również rewidują swoje strategie bezpieczeństwa w obliczu zmieniającej się architektury międzynarodowej. Prezydent Macron zaznaczył, że choć nie widzi potrzeby powrotu do powszechnego poboru, w sytuacjach wyjątkowego kryzysu parlament będzie miał możliwość zarządzenia przymusowego powołania, ale wyłącznie spośród tych obywateli, którzy wcześniej wykazali zainteresowanie służbą ochotniczą.