Top EU-functionarissen aangehouden in fraudeonderzoek rondom de Tender van de Diplomatieke Academie

Op dinsdag 2 december 2025 hebben de Belgische opsporingsdiensten arrestaties verricht onder hooggeplaatste Europese functionarissen. Deze actie vloeide voort uit een onderzoek dat in gang is gezet door het Europees Openbaar Ministerie (EPPO). Onder de aangehoudenen bevond zich Federica Mogherini, de huidige Rektor van het College van Europa, evenals Stefano Sannino, Directeur-Generaal van DG NEAR bij de Europese Commissie en voorheen Secretaris-Generaal van de Europese Dienst voor Extern Optreden (EDEO) tot aan het begin van 2025. Een derde persoon, eveneens een senior medewerker van het College van Europa, werd gelijktijdig aangehouden.

De operatie omvatte gecoördineerde huiszoekingen die plaatsvonden op het hoofdkwartier van de EDEO in Brussel en op de campus van het College van Europa in Brugge. Het Europees Bureau voor Fraudebestrijding (OLAF) bood aanzienlijke ondersteuning bij dit juridische initiatief. Het centrale punt van het strafrechtelijk onderzoek van het EPPO betreft de toewijzing van het contract voor de uitvoering van het opleidingsprogramma van de Europese Diplomatieke Academie, dat de periode 2021–2022 besloeg.

De voornaamste hypothese van het onderzoek is dat vertegenwoordigers van het College van Europa mogelijk ongeoorloofde toegang hebben verkregen tot vertrouwelijke informatie met betrekking tot de beoordelingscriteria van de aanbestedingsdocumenten. Dit werpt ernstige vragen op over de integriteit van de concurrentieprocedure. Het EPPO heeft succesvol de diplomatieke immuniteit van de betrokkenen laten opheffen, wat de aanhoudingen mogelijk maakte.

De carrières van de aangehoudenen geven deze zaak een extra lading. Federica Mogherini bekleedde van 2014 tot 2019 de functie van Hoge Vertegenwoordiger van de Unie voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid. Stefano Sannino was op zijn beurt Secretaris-Generaal van de EDEO van 2021 tot 2024, en nam sinds februari 2025 de leiding van DG NEAR op zich.

De verdenkingen, geformuleerd na verhoren door de Belgische Federale Gerechtelijke Politie, omvatten onder meer aanbestedingsfraude, corruptie, belangenverstrengeling en schending van het beroepsgeheim. Opmerkelijk is dat het College van Europa in 2022 een pand in Brugge aankocht voor ongeveer 3,2 miljoen euro, waar de deelnemers van het programma van de Diplomatieke Academie werden gehuisvest; deze transactie wordt eveneens onder de loep genomen.

Na afronding van de verhoren door de Belgische autoriteiten werden alle drie de verdachten vrijgelaten. De onderzoekers achtten hen geen vluchtgevaarlijk, maar zij blijven wel verdachten in de zaak. Het onderzoek, dat op gang kwam na eerdere administratieve controles door OLAF, vordert gestaag en voedt de discussie over de noodzaak om de ethische normen binnen de administratieve organen van de EU aan te scherpen. Het is een zaak die de nodige wenkbrauwen fronst in de Europese hoofdstad.