Zes Internationale Luchtvaartmaatschappijen Staken Vluchten Boven Venezolaans Luchtruim

Op zaterdag 22 november 2025 hebben zes grote internationale luchtvaartmaatschappijen besloten hun vluchten naar het luchtruim van Venezuela tijdelijk op te schorten. Deze ingrijpende stap volgde op een recente kennisgeving van het Amerikaanse Federal Aviation Administration (FAA) aan luchtvaartpersoneel (NOTAM). In deze melding werd verwezen naar een potentieel gevaarlijke situatie, veroorzaakt door een toegenomen militaire aanwezigheid en een algemene verslechtering van de veiligheidsomstandigheden in de regio.

Het FAA-advies, dat op vrijdag 21 november 2025 werd gepubliceerd, heeft een geldigheidsduur tot 19 februari 2026. Het advies is van toepassing op het vluchtleidingsgebied Maiquetía (SVZM FIR), wat de gehele Venezolaanse grond en de aangrenzende Caribische wateren omvat. De luchtvaartmaatschappijen die onmiddellijk hun operaties staakten, waren Iberia uit Spanje, TAP uit Portugal, LATAM uit Chili, Avianca uit Colombia, GOL uit Brazilië en Caribbean Airlines uit Trinidad en Tobago. Maricela de Loaiza, de voorzitter van de Vereniging van Luchtvaartmaatschappijen van Venezuela (ALAV), bevestigde deze opschorting. Iberia kondigde specifiek aan dat de vluchten naar Caracas voor onbepaalde tijd worden stilgelegd, in afwachting van verdere instructies.

Op 23 november 2025 bleek dat een aantal andere luchtvaartmaatschappijen, waaronder Copa Airlines, Air Europa, PlusUltra, Turkish Airlines en LASER, hun reguliere vluchten naar het land nog wel uitvoerden. Dit illustreert dat de risicobeoordeling binnen de sector duidelijk uiteenliep. De waarschuwing van de FAA benadrukte dat onbekende dreigingen een gevaar konden vormen voor vliegtuigen op alle hoogten. Dit betrof zowel de fasen van kruisvlucht, start en landing, als vliegtuigen die zich op de grond op luchthavens bevonden.

Deze luchtvaartwaarschuwing valt samen met een merkbare escalatie van de Amerikaanse militaire activiteit in het Caribisch gebied. Dit omvat de inzet van een vliegdekschipgroep onder leiding van de USS Gerald R. Ford en de inzet van F-35 gevechtsvliegtuigen. Washington koppelt deze militaire aanwezigheid officieel aan een anti-drugsmissie. Binnen deze operatie zijn sinds september 2025 meer dan twintig speedboten tot zinken gebracht, wat heeft geleid tot de dood van ruim tachtig personen. Gelijktijdig met de luchtvaartmaatregelen neemt de politieke spanning toe: de regering-Trump is van plan de zogenaamde 'Cartel de los Soles' – waarvan de VS beweert dat president Nicolás Maduro de leider is – per 24 november 2025 officieel als terroristische organisatie te bestempelen. President Maduro beschouwt deze stap als een voorwendsel voor militaire druk gericht op zijn afzetting.

De binnenlandse politieke situatie is eveneens gespannen. De procureur-generaal van Venezuela heeft aangekondigd dat oppositieleider María Corina Machado, die op 10 oktober 2025 de Nobelprijs voor de Vrede ontving voor haar inzet voor de democratie, als voortvluchtig zal worden beschouwd als zij het land verlaat om de prijs op 10 december 2025 in ontvangst te nemen. Naast de geopolitieke factoren speelde ook een toename van meldingen van storingen in het Global Navigation Satellite System (GNSS) rond Maiquetía een rol, deze werden sinds september 2025 geregistreerd. Bovendien voerden Amerikaanse B-52 bommenwerpers op 20 november demonstratievluchten uit boven internationale wateren van de Caraïben, wat door functionarissen werd omschreven als 'patrouilles om aanwezigheid te tonen'.

Historisch gezien is het Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen al sinds 2019 verboden om Venezuela aan te vliegen, maar deze recente FAA-waarschuwing raakt de internationale luchtvaart in zijn geheel. Dit incident fungeert als een directe indicator van een serieuze geopolitieke confrontatie, waarbij de luchtvaartveiligheid een van de eerste en meest voelbare slachtoffers is van de toenemende spanningen.