Thủ tướng và Nội các Bulgaria Từ chức Giữa Làn Sóng Biểu Tình Rầm Rộ

Chính phủ Bulgaria, dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Rosen Zhelyazkov, đã chính thức tuyên bố từ chức vào thứ Năm, ngày 11 tháng 12 năm 2025. Quyết định này là hệ quả trực tiếp của làn sóng biểu tình quần chúng ngày càng gia tăng trên khắp đất nước. Người đứng đầu nội các đưa ra thông báo này ngay trước phiên bỏ phiếu bất tín nhiệm lần thứ sáu, vốn do đảng đối lập “Tiếp tục Thay đổi” khởi xướng.

Ông Zhelyazkov giải thích rằng hành động của mình là nhằm đáp lại nguyện vọng của người dân, nhấn mạnh rằng “quyền lực thuộc về nhân dân”, mặc dù ông tin rằng nội các có lẽ vẫn nhận được sự ủng hộ tại quốc hội. Nguyên nhân ban đầu châm ngòi cho sự bất mãn là dự thảo ngân sách nhà nước cho năm 2026, được trình bày vào tháng 11, dự kiến mức thâm hụt là 3% GDP đồng thời tăng thuế và các khoản đóng góp xã hội. Dù các đảng cầm quyền đã rút dự luật gây tranh cãi này vào ngày 2 tháng 12, tâm lý phản đối đã chuyển hóa thành một phong trào rộng lớn hơn, tập trung vào cuộc chiến chống tham nhũng và sự kém hiệu quả trong quản lý nhà nước.

Vào thời điểm biểu tình lên đến đỉnh điểm, tối thứ Tư, từ 50.000 đến 100.000 người đã tập trung tại Quảng trường Độc lập ở Sofia để yêu cầu từ chức ngay lập tức. Tổng thống Bulgaria Rumen Radev cũng đã bày tỏ sự ủng hộ đối với yêu cầu của các đảng đối lập, công khai kêu gọi nội các giải tán và tổ chức bầu cử sớm. Thủ tướng Zhelyazkov, người đã đảm nhiệm vị trí lãnh đạo nội các từ đầu năm 2025, trước đó từng bày tỏ sự miễn cưỡng từ chức, viện dẫn giai đoạn cực kỳ quan trọng – chỉ chưa đầy ba tuần trước thời điểm Bulgaria dự kiến chính thức gia nhập Khu vực đồng Euro vào ngày 1 tháng 1 năm 2026.

Tuy nhiên, sau khi tuyên bố từ chức được đưa ra, phiên bỏ phiếu bất tín nhiệm vẫn diễn ra và bị bác bỏ. Các bộ trưởng sẽ tiếp tục thực hiện nhiệm vụ cho đến khi một nội các mới được phê chuẩn. Nội các liên minh của ông Zhelyazkov được thành lập với sự hậu thuẫn của các đảng phái bao gồm GERB, BSP và ITN, với mục tiêu đã tuyên bố là đảm bảo con đường phát triển theo hướng châu Âu của đất nước.

Mặc dù vậy, hoạt động của chính phủ trong những tuần gần đây phải đối mặt với sự chỉ trích gay gắt, bao gồm cả những cáo buộc về ảnh hưởng không chính thức lên chính phủ, các cơ quan an ninh và hệ thống tư pháp từ Delyan Peevski, đối tác không chính thức của nội các, người đã bị Hoa Kỳ và Vương quốc Anh áp đặt lệnh trừng phạt vì các hành vi tham nhũng. Những người biểu tình đã liên tục hô vang các khẩu hiệu nhắm vào ông Borissov và ông Peevski.

Cuộc khủng hoảng chính trị hiện tại diễn ra trong bối cảnh Bulgaria đang gấp rút chuẩn bị cho việc chuyển đổi sang sử dụng đồng Euro, điều này đặt ra câu hỏi lớn về sự kế thừa quyền lực. Theo thủ tục hiến pháp, Tổng thống Radev sẽ phải đề cử ứng cử viên thủ tướng trước tiên cho lực lượng nghị viện đông nhất, sau đó là lực lượng đông thứ hai. Nhìn lại bối cảnh lịch sử, Bulgaria đã từng trải qua các cuộc biểu tình phản đối chính phủ quy mô lớn vào giai đoạn 2020–2021, dẫn đến sự từ chức của Thủ tướng Boyko Borissov và nhiều thay đổi nhân sự khác.