Bulgaristan Başbakanı ve Hükümeti, Kitlesel Protestoların Ardından İstifa Etti

Bulgaristan Başbakanı Rosen Plevneliev yönetimindeki hükümet, 11 Aralık 2025 Perşembe günü resmen istifasını sundu. Bu karar, ülke genelinde giderek artan kitlesel sivil protesto dalgasının doğrudan bir sonucu olarak alındı. Hükümetin başındaki isim, muhalefetteki Değişim İçin İlerleme partisi tarafından başlatılan altıncı güvenoyu yoklaması oylaması öncesinde bu açıklamayı yaptı.

Plevneliev, bu adımını vatandaşların taleplerine yanıt verme gerekliliğiyle gerekçelendirdi. Kendisi, “iktidarın halktan geldiğini” vurgulasa da, hükümetinin parlamentoda muhtemelen destek bulacağını belirtti. Başlangıçta, huzursuzluğun fitilini Kasım ayında sunulan ve aynı anda hem vergileri hem de sosyal primleri artırırken GSYİH'de yüzde 3 açık öngören 2026 yılı devlet bütçe tasarısı ateşledi. İktidar partileri tartışmalı yasa tasarısını 2 Aralık'ta geri çekmiş olsalar da, protesto ruhu kısa sürede yolsuzlukla ve devlet yönetimindeki verimsizlikle mücadeleye odaklanan daha geniş bir harekete dönüştü.

Protestoların zirve yaptığı Çarşamba akşamı, Sofya'daki Bağımsızlık Meydanı'nda 50.000 ila 100.000 kişi toplanarak derhal istifa çağrısında bulundu. Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rumen Radev de muhalefet partilerinin taleplerine katılarak kabinenin görevini bırakmasını ve erken seçim kararı alınmasını kamuoyu önünde talep etti. 2025 yılının başından bu yana kabineye liderlik eden Başbakan Plevneliev, daha önce istifa etme konusundaki isteksizliğini, 1 Ocak 2026'da Bulgaristan'ın avro bölgesine katılmasına üç haftadan az bir süre kala kritik bir dönemeçte olunduğunu belirterek dile getirmişti. Buna rağmen, istifa duyurusunun ardından güvenoyu oylaması yine de yapıldı ve reddedildi; bakanlar yeni kabine onaylanana kadar görevlerini sürdürecekler.

Plevneliev'in koalisyon hükümeti, ülkenin Avrupa entegrasyon yolunu güvence altına alma hedefiyle GERB, BSP ve İTN gibi partilerin desteğiyle kurulmuştu. Ancak son haftalarda, kabinenin faaliyetleri, özellikle de ABD ve Birleşik Krallık tarafından yolsuzluk nedeniyle yaptırım uygulanan, kabinenin gayri resmi ortağı olan Delyan Peevski'nin hükümet, güvenlik birimleri ve yargı üzerinde iddia edilen gayri resmi etkisine dair eleştirilere maruz kaldı. Protestocular, Borisov ve Peevski'ye yönelik sloganları coşkuyla haykırdılar.

Mevcut siyasi kriz, avroya geçiş hazırlıklarının gölgesinde gelişiyor ve bu durum iktidar sürekliliği meselesini gündeme getiriyor. Anayasal prosedüre göre, Cumhurbaşkanı Radev'in ilk olarak parlamentodaki en büyük, ardından ikinci büyük siyasi gücün başbakan adayını teklif etmesi gerekecek. Tarihsel bağlam, Bulgaristan'ın 2020-2021 yıllarında Başbakan Boyko Borisov'un istifası ve diğer önemli kabine değişiklikleriyle sonuçlanan büyük çaplı hükümet karşıtı gösterilere tanık olduğunu hatırlatmaktadır.