Profesor Strømme proponuje świadomość jako fundamentalne pole wszechświata

W 2025 roku profesor Maria Strømme z Uniwersytetu w Uppsali przedstawiła nową koncepcję teoretyczną dotyczącą natury świadomości, która wykracza poza dotychczasowe paradygmaty naukowe. Praca ta, opublikowana w periodyku naukowym AIP Advances, została wyróżniona umieszczeniem na okładce jako najlepszy artykuł danego wydania. Profesor Strømme, której główne badania koncentrują się na nanotechnologii, w tej publikacji dokonała teoretycznego przejścia od analizy materii w najmniejszych skalach do zagadnień kosmologii i struktury wszechświata.

Badania te mają na celu stworzenie matematycznego modelu łączącego fizykę kwantową z filozofią niedualności, co stanowi ambitne przedsięwzięcie w opisie funkcjonowania rzeczywistości doświadczalnej. Centralnym założeniem teorii z 2025 roku jest teza, że świadomość stanowi pierwotny substrat rzeczywistości, a materia fizyczna jest efektem wtórnym. To stanowisko nawiązuje do rozważań fizyków kwantowych z przeszłości, takich jak Albert Einstein czy Erwin Schrödinger, którzy również eksplorowali granice materializmu. Według tego ramienia teoretycznego, indywidualne poczucie oddzielenia jest iluzoryczne, ponieważ osobista percepcja jawi się jako lokalne wzbudzenie w obrębie wszechogarniającego pola.

Profesor Strømme podkreśla, że jej model zakłada, iż czas, przestrzeń i materia wyłoniły się dopiero po świadomości. Konsekwencją fundamentalnej natury świadomości jest sugestia dotycząca możliwości istnienia po ustaniu funkcji biologicznych. Zgodnie z przedstawionym modelem, świadomość powraca do uniwersalnego pola tła, niczym fala powracająca do oceanu. Badaczka stwierdziła publicznie, że ta koncepcja staje się „naukową koniecznością”, odchodząc od sfery czystej spekulacji filozoficznej, a jej wnioski są zbieżne z historycznymi opisami boskości jako wszechprzenikającej obecności.

Teoria ta oferuje potencjalne naukowe wyjaśnienia dla zjawisk dotychczas wymykających się głównemu nurtowi nauki. Doświadczenia bliskie śmierci (NDE) mogą być interpretowane jako „atypowy dostęp” do głębszego pola, dostępny podczas chwilowego upośledzenia pracy mózgu. Ponadto, model ten sugeruje fizyczną podstawę dla zjawisk takich jak telepatia czy zdolności parapsychiczne, ponieważ wymiana informacji mogłaby zachodzić poprzez to wspólne, uniwersalne pole. W kontekście fizyki kwantowej, teoria ta bezpośrednio nawiązuje do problemu pomiaru, gdzie zapadnięcie się funkcji falowej jest argumentowane jako efekt „uniwersalnej myśli”.

Próby weryfikacji tej hipotezy mogą obejmować obserwację mierzalnej „synchronizacji” w zapisach elektroencefalograficznych (EEG) u osób praktykujących medytację lub doświadczających silnego wzajemnego nastrojenia emocjonalnego. Badania nad EEG, choć powszechnie stosowane w diagnostyce, wciąż nie wyjaśniają w pełni mechanizmów powstawania zmian w sygnale, co czyni je potencjalnym narzędziem do poszukiwania tych subtelnych korelacji. Mimo że sceptycy utrzymują, iż te rewelacje są wysoce spekulatywne i stoją w sprzeczności z ugruntowanymi dowodami empirycznymi wiążącymi świadomość z aktywnością neuronalną, dążenie do matematycznego opisu tego zjawiska, jak w przypadku modelu Strømme, jest kluczowe dla przyszłego postępu w tej dziedzinie.