Arctische Kou Vertoont Centrale Europa: Wijdverspreide Gladheid Verwacht

Op 23 november 2025 wordt een groot deel van Centraal-Europa getroffen door gevaarlijk winterweer. Dit wordt veroorzaakt door een forse instroom van sneeuw, ijs en bevriezende regen die vanuit het noordwesten het continent binnendrijft. Deze meteorologische gebeurtenis maakt deel uit van een groter patroon waarbij een Arctische koudegolf zuidwaarts over Europa trekt. De weersverwachting voorziet dat de temperaturen in veel regio's aanzienlijk onder de gebruikelijke seizoensgemiddelden zullen dalen.

De Duitse weerdiensten, waaronder de Deutscher Wetterdienst (DWD), hebben officiële waarschuwingen uitgegeven. Deze waarschuwingen betreffen landelijke verkeersverstoringen als gevolg van de alomtegenwoordige gladheid en temperaturen onder het vriespunt. De DWD zet geautomatiseerde systemen in, zoals 'Wettergefahren-Frühwarnung', om factoren als ijzel en verse sneeuwval te berekenen voor circa 2800 steden. Dit gebeurt op basis van een 96-uurs prognose, gevoed door de 00 UTC-GFS-Model Run. Bevriezende regen, waarbij onderkoelde waterdruppels onmiddellijk bevriezen bij contact met de bevroren ondergrond, vormt een acuut gevaar. Dit is met name een probleem in de zuidelijke Duitse deelstaten, waar neerslag valt op reeds koude oppervlakken, wat leidt tot ernstige ijzelvorming.

Deze weersituatie vertoont sterke gelijkenissen met eerdere winterse uitbraken, zoals die in januari 2024. Destijds veroorzaakte het lagedruksysteem 'Gertrud' aanzienlijke hinder, waaronder gestrande automobilisten op de snelweg A3 en annuleringen op grote knooppunten zoals de luchthaven van Frankfurt. In Beieren, een deelstaat die vaak kwetsbaar is voor dit soort weersomstandigheden, meldde de politie tijdens een eerdere episode al talrijke ongevallen. Dit onderstreept het directe gevaar dat weggebruikers lopen door ijzel en besneeuwde wegen.

Meteorologische analyses wijzen op een zeldzame plotselinge stratosferische opwarming (SSW) boven de Noordpool. Dit fenomeen verzwakt de polaire vortex, waardoor koude Arctische lucht de kans krijgt om zuidwaarts uit te breken. Een dergelijke vroege gebeurtenis in november is voor het laatst waargenomen in 1958. Deze atmosferische configuratie vergroot de kans op oostenwinden die ijzige lucht vanuit Rusland naar Centraal-Europa blazen. Dit kan resulteren in langdurige vorstperiodes in de laaglanden, mogelijk van eind november tot ver in december.

Voor de transportsector brengen deze omstandigheden structurele uitdagingen met zich mee die de veerkracht van de infrastructuurnetwerken op de proef stellen, ondanks de hoge dichtheid van het spoorwegnetwerk in de regio. In gebieden zoals Berlijn en Brandenburg meldden de voorspellingen voor het begin van de week mogelijke lichte sneeuwval en korte periodes van ijzel. Autoriteiten hebben weggebruikers geadviseerd om ruimere volgafstanden aan te houden en rekening te houden met langere reistijden. Het cumulatieve effect van deze weersvolatiliteit over het hele continent legt de kwetsbaarheid van de transportsystemen bloot wanneer er sprake is van intense, vroege Arctische indringingen.