Ozongat Antarctica 2025 Kleinste Sinds 2019 en Vroegste Sluiting in Zes Jaar

Het ozongat boven Antarctica heeft in 2025 een opmerkelijk kleine omvang geregistreerd, de kleinste sinds 2019, met een piek van 21,08 miljoen vierkante kilometer, zo bevestigde de Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS) van de Europese Unie. Deze meting wijst op een significante jaarlijkse variabiliteit, aangezien het gat in 2023 nog een maximale omvang van 26,1 miljoen vierkante kilometer bereikte. CAMS, dat wordt geïmplementeerd door het European Centre for Medium-Range Weather Forecasts (ECMWF), monitort de activiteit sinds augustus, waarbij de ontwikkeling van het gat in 2025 vroegtijdig begon, vergelijkbaar met de diagnostiek van 2023.

De definitieve sluiting van de ozonafwijking vond plaats op 1 december, wat de vroegste afsluiting markeert sinds 2019, aldus de bevestigde data. Dit luidt het tweede opeenvolgende jaar in van een relatief beperkt en kortstondig ozongat, een positieve afwijking van de seizoenen tussen 2020 en 2023, die gekenmerkt werden door grotere en meer hardnekkige openingen. Laurence Rouil, Directeur van CAMS, beschreef deze vroege sluiting en de gereduceerde oppervlakte als een geruststellend teken dat de gestage vooruitgang in het herstel van de ozonlaag weerspiegelt. Dit herstel wordt primair toegeschreven aan de wereldwijde verbanning van ozonafbrekende stoffen (ODS).

De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) rapporteerde in september 2025 dat de langetermijntrend van herstel de effectiviteit aantoont van de gecoördineerde internationale maatregelen, ondanks jaarlijkse schommelingen veroorzaakt door natuurlijke atmosferische condities. Historisch gezien trad het Montreal Protocol in werking in 1989 als reactie op de ontdekking dat chloorfluorkoolwaterstoffen (CFK's) de ozonlaag aantastten. Dit verdrag, dat in 2025 zijn 40-jarige jubileum viert, heeft geleid tot de uitfasering van meer dan 99% van de productie en het verbruik van CFK's en wordt algemeen erkend als een succesvolle milieuovereenkomst.

De implementatie van het Protocol heeft niet alleen de ozonlaag beschermd, maar heeft ook aanzienlijke klimaatvoordelen opgeleverd, waaronder het vermijden van tot 0,5°C opwarming. Wetenschappers voorspellen dat, bij voortzetting van het huidige beleid, de ozonlaag boven Antarctica tegen het midden van deze eeuw het niveau van de jaren tachtig zal bereiken. De voortdurende monitoring door diensten zoals CAMS, die ook ongebruikelijk lage ozonwaarden in de Arctische stratosfeer in het vroege 2025 volgde, blijft essentieel om de naleving van het Protocol te waarborgen en de resultaten van gezamenlijk internationaal optreden te bevestigen.