Rekordowe Przychody Sektora Obronnego w 2024 Roku: Analiza Raportu SIPRI

Sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem (SIPRI) opublikował w grudniu 2025 roku dane, które jednoznacznie wskazują na znaczący wzrost finansowy w globalnym przemyśle zbrojeniowym w roku 2024. Łączne przychody stu największych światowych producentów broni oraz dostawców usług militarnych osiągnęły bezprecedensowy poziom 679 miliardów dolarów amerykańskich. Oznacza to wzrost o 5,9% w porównaniu z rokiem poprzednim. Jest to najwyższy wynik od momentu rozpoczęcia monitorowania przez SIPRI w 1989 roku, co wyraźnie koreluje globalne napięcia geopolityczne z kondycją finansową kompleksu wojskowo-przemysłowego (WPP).

Głównymi motorami napędowymi tego wzrostu okazały się utrzymujące się konflikty zbrojne, zwłaszcza działania wojenne na Ukrainie oraz eskalacja napięć w Strefie Gazy. Do tego dochodzi ogólne zwiększenie wydatków na obronność na całym świecie. Po raz pierwszy od 2018 roku wszystkie pięć czołowych globalnych koncernów zbrojeniowych odnotowało jednocześnie wzrost przychodów. Stany Zjednoczone utrzymały swoją dominującą pozycję, generując prawie połowę światowego obrotu. Trzydzieści dziewięć amerykańskich firm w zestawieniu Top-100 wygenerowało 334 miliardy dolarów przychodu, co stanowi wzrost o 3,8% rok do roku. Wśród liderów znajdują się Lockheed Martin, RTX oraz Northrop Grumman, zajmujące trzy czołowe miejsca w globalnym rankingu.

Niemniej jednak, nawet amerykańscy giganci, w tym Lockheed Martin, wciąż borykają się z opóźnieniami i przekroczeniami budżetu w realizacji kluczowych programów. Mowa tu między innymi o myśliwcach F-35 oraz okrętach podwodnych klasy „Columbia”. Te problemy logistyczne i wykonawcze stanowią pewien hamulec dla tempa wzrostu, mimo ogromnych kontraktów.

Europejski sektor obronny wykazał się natomiast bardziej dynamicznym rozwojem. Łączne przychody 26 firm europejskich (z wyłączeniem Rosji) wzrosły o 13%, osiągając pułap 151 miliardów dolarów. Czeska firma Czechoslovak Group odnotowała najbardziej spektakularny skok procentowy, powiększając swoje przychody o 193%, do kwoty 3,6 miliarda dolarów. Wzrost ten jest bezpośrednio powiązany z realizacją zamówień na amunicję artyleryjską dla Ukrainy w ramach inicjatywy europejskiej. Jednocześnie, eksperci ostrzegają, że Europa stoi w obliczu ryzyka uzależnienia od chińskich dostaw kluczowych minerałów, niezbędnych do utrzymania obecnego tempa zbrojeń.

Analiza regionalna ujawnia wyraźne dysproporcje. Podczas gdy Europa i USA notowały wzrosty, region Azji i Pacyfiku zanotował spadek o 1,2%. Ten regres wynika głównie z problemów w chińskim przemyśle obronnym, gdzie przychody spadły o 10%. Według Nan Tian, eksperta SIPRI, pogłębia to niepewność co do terminów modernizacji chińskich sił zbrojnych. Rosyjskie przedsiębiorstwa, takie jak Rostech i Zjednoczona Korporacja Stoczniowa (OSK), zwiększyły łączne przychody o 23%, osiągając 31,2 miliarda dolarów. SIPRI ocenia, że wzrost ten w pełni zrekompensował straty wynikające ze spadku eksportu dzięki gwałtownemu wzrostowi popytu wewnętrznego. Analitycy zwracają jednak uwagę, że rosyjski WPP zmaga się z brakiem wykwalifikowanej siły roboczej, co może spowolnić produkcję.

Warto odnotować pojawienie się firmy SpaceX Elona Muska na liście stu największych, zajmując 77. pozycję ze wzrostem przychodów o 103%, do poziomu 1,8 miliarda dolarów. To wyraźnie sygnalizuje rosnącą rolę komercyjnych zdolności kosmicznych w strukturze obronności narodowej. Badaczka SIPRI, Zubaida Karim, podkreśliła również, że międzynarodowa krytyka działań Izraela w Gazie nie wpłynęła znacząco na zainteresowanie firmami obronnymi tego kraju, których dochody wzrosły o 16%. Podsumowując, globalny handel bronią jest obecnie ograniczony głównie przez moce produkcyjne eksporterów oraz możliwości finansowe nabywców, co sugeruje utrzymanie obecnych trendów w najbliższej przyszłości.