Liban rozpoczyna rozbrajanie palestyńskich ugrupowań w obozach po negocjacjach

W sierpniu 2025 roku Liban rozpoczął proces rozbrajania palestyńskich ugrupowań zbrojnych w obozach dla uchodźców, co jest wynikiem długotrwałych negocjacji. Pierwsze działania podjęto w obozie Burj al-Barajneh w Bejrucie, gdzie libańskie siły zbrojne rozpoczęły odbiór broni od palestyńskich frakcji. Inicjatywa ta ma na celu centralizację posiadania broni wyłącznie w rękach armii narodowej do końca bieżącego roku.

Proces ten jest bezpośrednim następstwem porozumienia zawartego w maju 2025 roku między prezydentem Autonomii Palestyńskiej, Mahmudem Abbasem, a prezydentem Libanu, Josepem Aounem. Celem jest ujednolicenie kontroli nad terytorium Libanu i zakończenie obecności uzbrojonych grup poza strukturami państwowymi. Wśród przekazanej broni znalazły się karabiny osobiste, pistolety, a także bardziej zaawansowane systemy, takie jak rakiety Grad czy granatniki.

Proces ten napotyka jednak na wyzwania, ponieważ niektóre frakcje palestyńskie wyrażają opór, domagając się konkretnych gwarancji bezpieczeństwa i praw dla swoich społeczności. Obawy te wynikają z wieloletniej historii obecności Palestyńczyków w Libanie, którzy od 1948 roku stanowią jedną z najstarszych grup uchodźczych na świecie. Wielu Palestyńczyków, żyjących w Libanie od pokoleń, ma ograniczony dostęp do rynku pracy, opieki zdrowotnej i praw obywatelskich, co pogłębia ich poczucie niepewności co do przyszłości. Kryzys gospodarczy w Libanie dodatkowo zaostrza tę sytuację, prowadząc do wzrostu ubóstwa wśród uchodźców.

Thomas Barrack, specjalny wysłannik USA do Libanu i Syrii, określił działania jako „historyczny krok w stronę jedności i stabilności”. Stany Zjednoczone aktywnie angażują się w negocjacje, przedstawiając plany rozbrojenia i reform gospodarczych, które mają na celu wsparcie Libanu w tym trudnym procesie. Historycznie, obecność palestyńskich ugrupowań zbrojnych w Libanie była jednym z czynników destabilizujących kraj, przyczyniając się do wybuchu wojny domowej w latach 1975-1990. Wydarzenia takie jak masakra w obozach Sabra i Szatila w 1982 roku, gdzie zginęły setki palestyńskich cywilów, podkreślają złożoną i często tragiczną przeszłość związaną z obecnością Palestyńczyków w Libanie.

Sukces obecnej inicjatywy rozbrojeniowej zależeć będzie od skuteczności dalszych negocjacji i zdolności do adresowania głębokich obaw społeczności palestyńskich, zapewniając im stabilną i godną przyszłość. Proces ten otwiera drogę do wzmocnienia suwerenności państwa libańskiego i potencjalnie przyczynia się do regionalnej stabilności. Warto zauważyć, że choć główny nacisk położony jest na rozbrojenie palestyńskich ugrupowań, szerszy kontekst regionalny obejmuje również działania mające na celu demilitaryzację innych organizacji, co pokazuje złożoność dążeń do stabilizacji w regionie. Władze libańskie zobowiązały się do przedstawienia szczegółowego planu rozbrojenia do końca sierpnia, co stanowi kluczowy element w dążeniu do monopolizacji siły przez państwo.